تاثير روش‎هاي مختلف آبياري و نيتروژن بر عملكرد كمي و كيفي چغندرقند

Effect of irrigation methods and nitrogen application on sugar beet yield and quality

اين تحقيق به منظور بررسي اثر روش‎هاي مختلف آبياري و مقادير مختلف كود نيتروژن بر برخي صفات كمي و كيفي چغندرقند، به‎صورت كرت‌هاي يك بار خرد شده در قالب طرح بلوك‎هاي كامل تصادفي با 12 تيمار و سه تكرار در سال‎هاي84 و85 در ايستگاه تحقيقات كشاورزي اكباتان (همدان) به اجرا در‌آمد. جهت كشت از رقم منوژرم رسول استفاده شد. روش‎هاي آبياري شامل نشتي (هيدروفلوم)، باراني (كلاسيك) و قطره‌اي (تيپ) دركرت‌هاي اصلي و مقاديركود نيتروژن در چهار سطح صفر،120، 180 و240 كيلوگرم نيتروژن خالص در هكتار دركرت‌هاي فرعي قرار گرفت. نتايج به‎دست آمده، اثر متقابل معني‎دار تيمارهاي آبياري و كود نيتروژن، بر تمام صفات اندازه‎گيري شده را به جز عيارقند، قند قابل استحصال و ملاس نشان داد. حداكثر عملكرد ريشه در روش آبياري باراني با مصرف 240 كيلوگرم نيتروژن، و 61/101 تن در هكتار به‎دست آمد. درحالي كه حداكثر عملكردريشه در آبياري نشتي با سطوح 180 و240 كيلوگرم و در روش قطره‎اي در سطح 180 كيلوگرم نيتروژن حاصل شد. در اين تحقيق ميزان كود نيتروژن مناسب در روش‎هاي آبياري باراني، نشتي و قطره‎اي به ترتيب 240 ، 180 و 180 كيلوگرم در هكتار تعيين شد. حجم آب مصرفي در روش قطره‎اي در حدود 50 درصد كمتر از روش نشتي بوده و عملكرد آن با عملكرد روش نشتي در يك گروه آماري قرار داشت، لذا توصيه مي‎گردد جهت كاهش مصرف اب بدون كاهش عملكرد از اين روش (آبياري قطره‎اي) استفاده گردد.

In order to study the effects of different irrigation system and different amounts of nitrogen fertilizer on yield and quality of sugar beet, an experiment was conducted at Ekbatan Research Station, Hamedan during 2005-2006 as split plot based on randomized complete block design with three replications. The main plots were irrigation systems (furrow, sprinkler and drip irrigation) and subplots were nitrogen fertilizer, (0, 120, 180 and 240 kgha-1). The results showed that, interaction of irrigation system and nitrogen fertilizers was significant for all traits except sugar content, white sugar yield and mollases sugar. Results of means comparison showed that the highest root yield (101.61 ton.ha-1) was obtained in sprinkler irrigation with application of 240 kgha-1 nitrogen fertilizer. The highest value of this trait in furrow irrigation was obtained with 180 to 240 and in drip irrigation with 180 kgha-1 nitrogen fertilizer. The amount of nitrogen required in sprinkler, furrow and drip irrigation was 240, 180 and 180 kgha-1, respectively. In drip irrigation, rate of water use was 50 percent less than that of furrow irrigation, however the root yield was not significantly different in the two systems. Therefore, drip irrigation system in areas with limitation of water is recommended.