بررسي مزيت نسبي توليد چغندرقند در ايران

Study of comparative advantage for sugar beet production in Iran

هدف اين مطالعه بررسي مزيت نسبي توليد چغندرقند در ايران بود. چغندرقند ازجمله محصولات اساسي است كه يكي از منابع مهم تامين انرژي به شمار مي‏آيد. در اين مطالعه اهميت محصول چغندرقند (منبع توليد شكر) در الگوي غذايي خانوارهاي ايراني و نوسانات قيمت اين محصول و تقاضاي زياد مصرف كننده، سودآوري اجتماعي محصول چغندرقند و اثرات سياست‏هاي دولت و تاثير تنگناهاي بازار داخلي روي توليدكننده با استفاده از روش ماتريس تحليل سياستي در ايران براي سال زراعي 86-1385 مورد بررسي قرار گرفت. آمار و اطلاعات مورد نياز اين مطالعه از مطالعات اسنادي به‏دست آمده است. نتايج ماتريس تحليل سياستي نشان دهنده وجود مزيت نسبي در توليد محصول چغندرقند در ايران است(55/0=DRC). از سوي ديگر ضريب حمايت اسمي بر محصول نشان‏دهنده وجود ماليات غيرمستقيم بر توليد محصول چغندرقند (77/0=NPC) است، ضريب حمايت اسمي بر نهاده نشان‏دهنده وجود ماليات غيرمستقيم براي نهاده‏هاي قابل تجارت (55/2=NPI) مي‎باشد و ضريب حمايت موثر نشان از آن دارد كه مالياتي كه دولت به‏صورت غيرمستقيم بر محصول چغندرقند در نظرگرفته است بيش از يارانه‏اي است كه جهت نهاده‏ها پرداخت كرده است. لذا دولت بايد در جهت اصلاح و بهبود سيستم پرداخت يارانه به نهاده‏ها به‏نحوي كه موجب افزايش كارايي سيستم شود برنامه‏ريزي نمايد.

The main objective of this study is to investigate the comparative advantage for Sugar beet production in Iran. Sugar beet is one of the main crops which is considered as an important resource for energy supply. The importance of sugar beet (as a sugar source) in Iranian household food basket, price fluctuation and consumersʹ demand for sugar beet, social profitability and the impact of government polices and national market limitations on sugar beet growers was investigated using Policy Analysis Matrix (PAM) method in Iran for 2006-2007 growing season. The data of the study was obtained from documentary studies. The results of the Policy Analysis Matrix showed comparative advantage in sugar beet production in Iran (DRC=0.55). The nominal protection coefficient of the product also showed an indirect tax on sugar beet production (NPC=0.77), while Nominal protection coefficient of input indicates an indirect tax for inputs (NPI=2.55). However, effective protection coefficient proves that the indirect tax for sugar beet crop exceeds the corresponding subsidies paid by government to inputs. Therefore, government should plan to reform and to improve the inputs subsidy system to raise the efficiency.