مهاجرت نخبگان در عصر جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات تحليلي بر مبناي بررسي تطبيقي ويژگي هاي جامعه ي صنعتي و جامعه ي شبكه اي

Elites’ Migration in Globalization Era of Information and Communication An Analysis based on Comparative Study of Industrial and Network Society Characteristics

در نتيجه ي انقلاب در فناوري هاي اطلاعات و ارتباطات، فرآيند جهاني شدن تبلور فزاينده اي يافته است. در اقتصاد اين عصر، دانش و اطلاعات همچون يك كالاي اقتصادي در فرآيند توليد، توزيع و مصرف جايگاه ممتازي به دست آورده اند. ويژگي هاي منحصر به فرد عصر اطلاعات و جامعه ي شبكه اي ماهيت بسياري از پديده هاي اجتماعي از جمله مهاجرت نخبگان را دگرگون ساخته است. از آنجا كه ايران در ميان كشورهاي آسيايي بيشترين ميزان مهاجرت نخبگان را دارد و به عنوان عضوي از جامعه ي جهاني وارد عصر اطلاعات و جامعه شبكه اي شده است، نويسنده در اين مقاله، به تبيين نقش جهاني شدن در مهاجرت نيروهاي متخصص و بررسي نظريات اين حوزه، با تاكيد بر ويژگي هاي عصر اطلاعات و جامعه شبكه اي و مقايسه ي اين ويژگي ها با جامعه صنعتي پرداخته است. نتايج بيانگر اين است كه بر اساس تيوري هاي جهاني شدن، مهاجرت نخبگان و تيوري عصر اطلاعات، ايران در عصر جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات در معرض فرآيندي قرار گرفته كه در آن فرار مغزها از پارادايم هاي تغيير مكاني در مهاجرت در حال تبديل به مهاجرت مجازي نخبگان به مراكز اصلي توليد علم در جهان است و به نظر مي رسد اين سبك مهاجرت، تثبيت كننده ي جريان يك طرفه اطلاعات و دانش در عرصه ي بين المللي خواهد بود. همچنين يكي از مهم ترين دلايل مهاجرت نخبگان در عصر اطلاعات شكل‌گيري پديده اي به نام اقتصاد دانشي در جوامع سرمايه داري است و تا زماني كه بستر توسعه ي صنعتي و سازماندهي مراكز علمي در كشور براي متخصصان و نخبگان فراهم نشود، مهاجرت نخبگان بيشتر و بيشتر رخ خواهد داد.

Due to the revolution in information and communication technologies (ICT), globalization process has increasingly emerged. Knowledge and information have gained a prominent position in the process of production, distribution and consumption in the economy of this era. Unique features of information era and networking society have transformed the nature of many social phenomena including elites’ migration. Iran among Asian countries has the highest rank in elites’ migration hence as a member of global society has entered in information era and networking society. The role of globalization in elites’ migration has been explained and emphasized on the characteristics of industrial and network society. Results show that based on the globalization Theories and those of elites’ migration and the information era theories, Iran has been exposed in process that the brain drain stands is changing from spatial migration to virtual migration in the globalization era. Among the most important reasons of brain drain is the formation of phenomena that is named knowledge economy in capitalism society, as well Furthermore, it is necessary to provide the Ground for industrial development and organizing of scientific institutions for professionals and academic elites