مطالعه تطبيقي ارزيابي و احراز گام ابتكاري در اختراعات

A Comparative Study of the Assessment of Inventive Step in Inventions

ارزيابي شرط «گام ابتكاري» از مراحل حساس و دشوار ثبت يك موضوع در اداره ثبت اختراع است. براي احراز اين شرط از معيارهاي مختلفي استفاده مي‌شود كه در ادارت ثبت اختراع آمريكا، اروپا و ژاپن، به معيار‌هاي اصلي و ثانوي قابل تقسيم است. بررسي‌ها نشان مي‌دهد كه ارزيابي‌ها در آمريكا به نسبت اروپا و به‌ويژه ژاپن از سطح پايين‌تري برخوردار است؛ زيرا در اروپا و ژاپن ارزيابي شرط گام ابتكاري دقيق‌تر و منسجم‌تر صورت مي‌گيرد. ‌در ايران برخلاف ادارات ثبت اختراع فوق، كار ارزيابي به صورت متمركز در اداره ثبت اختراع و توسط كارشناسان صورت نمي‌گيرد، بلكه اين امر از طريق استعلام از متخصصان حاضر در واحد‌هاي دانشگاهي و پارك‌هاي علم و فناوري انجام مي‌شود كه به دليل عدم آشنايي متخصصان مذكور به ادبيات حق اختراع، ارزيابي شرط گام ابتكاري به شكل دقيقي صورت نمي‌گيرد و شايبه يكي بودن تازگي و گام ابتكاري را در برخي پرونده‌ها القا مي‌كند. مقاله حاضر مي‌كوشد تا با هدف شناسايي معيار‌هاي ارزيابي شرط گام ابتكاري در ادارات ثبت اختراع آمريكا، اروپا و ژاپن، به وضعيت حقوق ايران در اين زمينه بپردازد.

Assessment of inventive step is one of the difficult and challengeable steps of registering a subject in the patent offices. For the establishment of this condition, different tests are used. In America, Europe and Japan patent offices, it is dividable into main and secondary criteria. Studies indicate that assessments in America compared with Europe, and especially Japan, are of lower level, because in Europe and Japan, assessment of inventive step is done in subtle form. In Iran, unlike the abave patent offices, assessment is not performed intensively in patent office and by experts; rather, it is performed via inquiry from the experts of collegiate institutes and science and technology parks. However, due to lack of skilled experted fully aware of the literature of patent, assessment of inventive step is not performed in subtle form, indicating the alloy of oneness of novelty and inventive step. The present paper tries to recognized the assessments tests of inventive step requirement, and then study Iran’s situation in this respect.