بررسي توزيع و پايداري خاكدانه ها در اثر تغيير كاربري زمين هاي حاشيه درياچه زريبار مريوان

Aggregate distribution and stability in different land uses of Zrebar Lake Margin

هدف اين پژوهش بررسي اثر تغيير كاربري زمين بر پايداري خاكدانه ها در حاشيه درياچه زريبار مي‌باشد. نمونه‌برداري خاك از كاربري هاي باتلاق، كشت گندم و يونجه كه قبلاً به‌صورت باتلاق بوده‌اند، جنگل و جنگل تغيير يافته به تاكستان ، در دو عمق 30-0 و 60-30 سانتي متر انجام شد و خاكدانه هاي پايدار در آب تعيين شدند. نسبت خاكدانه هاي پايدار در آب درشت در عمق 30-0 سانتي متري كاربري هاي دست نخورده باتلاق و جنگل نسبت به كاربري هاي زراعي و تاكستان بيشتر بود. بزرگ ترين ميانگين وزني قطر خاكدانه‌ها در باتلاق و جنگل مشاهده شد. تبديل جنگل به تاكستان موجب 20 درصد كاهش در مقدار خاكدانه‌هاي بزرگ‌تر از 2 ميلي متر و 11 درصد افزايش در خاكدانه‌هاي ريز گرديد. تغيير كاربري باتلاق به يونجه در عمق 30-0 سانتي متر باعث 31 درصد كاهش در مقدار خاكدانه‌هاي بزرگتر از 2 ميلي متر و افزايش 15 درصد در مقدار خاكدانه‌هاي ريز گرديده است. تبديل كاربري باتلاق به گندم كاري كاهش 23 درصدي در خاكدانه‌هاي خيلي درشت را درپي داشته و به افزايش به‌ترتيب 16 و 6 درصد مقدار خاكدانه‌هاي ريز و هم‌اندازه سيلت و رس منجر شده است.

The aim of this study was to assess the effects land use change on soil aggregate stability in marginal lands of Zrebar Lake. Soil samples were collected from the five major land use types including wetland, wetland converted to alfalfa and wheat cultivations, forest and forest converted to vineyard, from the 0-30 and 30-60 cm depth in each land use. Soil aggregate stability was measured on soil samples. The amount of large water stable aggregates in 0-30 cm depth of wetland and forest soils was significantly more than cultivated and vineyard soils. The highest amount of mean weight diameter (MWD) was observed in wetland and forest. Conversion of forest to vineyard caused to 20% decrease in soil large macro aggregates, whereas the of soil microaggregate increased by 11%. Wetland soils converted to alfalfa resulted in 31% decrease of aggregates larger than 2 mm and 15% enrichment of microaggregate in depth of 0-30 cm. Land use change from wetland to wheat cultivation caused a reducation of large macroaggregate by 23% and 16% increase of microaggregates.