مقياس بومي بازارگرايي بانكهاي تجاري ايران

Native Scale for Market Orientation of Iranian Commercial Banks

در تحقيق حاضر در راستاي بهبود عملكرد بانكهاي تجاري كشور در حوزه بين المللي و ارزي، بازارگرايي در اين بانكها به عنوان يك عامل موثر مورد توجه قرار گرفته تا يك مقياس بومي براي سنجش آن در بانكهاي تجاري كشور توسعه داده شود و همچنين وضعيت بانكهاي تجاري كشور بر اساس اين مقياس مشخص شود. پس از مطالعات نظري و اكتشافي از منابع داخلي و خارجي (الكترونيكي و غير الكترونيكي)، يك مقياس جامع ترسيم شده است كه نشان دهنده ابعاد بازارگرايي با رويكرد ذينفع محور است. به منظور سنجش اعتبار مقياس طراحي شده نظرات 50 نفر از خبرگان دريافت و مورد تجزيه و تحليل واقع شده است. بر اساس مقياس تاييد شده از سوي خبرگان، در بانكهاي تجاري توزيع و گردآوري شده است. با عنايت به بررسي 5 بانك تجاري بزرگ و دريافت نظر 60 نفر از هر بانك، در مجموع از 300 نفر از مديران و كارشناسان بخش بين المللي بانكهاي تجاري كشور نظرسنجي شده است. يكي از يافته هاي اين مطالعه "مقياس بومي سنجش بازارگرايي در بانكهاي تجاري كشور" است كه در آن نقش و اهميت مولفه هاي اصلي به ترتيب (1) رفتار هوشمند، (2) تحليل و برنامه ريزي پاسخ راهبردي، (3) اجرا و كنترل پاسخ راهبردي، و (4) سيستم ها و بخش هاي هماهنگ است. يافته ديگر اين مطالعه نشان مي دهد وضعيت اين مقياس در بانكهاي تجاري ملي ايران، صادرات، ملت و سپه مناسب بوده و فقط در بانك تجارت نامناسب است. اين نتايج مي تواند مبناي پيشنهادات سازنده اي براي نظام بانكي كشور و نيز هر كدام از بانكها در خصوص افزايش ارتقاي بازارگرايي آنها باشند.

Market orientation as an essential concept of marketing has not been studied in Iranian commercial banks with no native scale. This study aimed at develops a native scale for measuring market orientation and its situation in Iranian commercial banks. Accordingly as a result of theoretical and exploratory studies a comprehensive scale was developed which shows dimensions of market orientation. Validity of the scale is confirmed by 70 experts. The confirmed scale is questioned from 300 managers and officers of international department of commercial banks through a 2-page questionnaire. The findings are: (1) A native scale for measuring market orientation in Iranian commercial banks in which the importance of dimensions are intelligent behavior, analyzing and planning of strategic response, implementing and controlling of strategic response and coordinated systems and departments respectively; (2) Market orientation in Melli, Saderat, Mellat and Sepah Banks is appropriate and only in Tejarat Bank is inappropriate.