بررسي عوامل اثرات فاكتورهاي نهادي بر بهره وري در صنعت ايران

Determinants of Total Factor Productivity in Iranian Manufacturing Industries

رشد بهره‌وري صنعت هر كشور به نيروي كار، موجودي سرمايه، مقدار صادرات و هزينه‌هاي سرمايه‌گذاري روي تحقيق و توسعه و در نهايت به ساختار نهادي اقتصاد يك كشور بستگي دارد. هدف اصلي اين پژوهش، بررسي نقش عوامل تعيين‌كننده بهره‌وري در صنايع ايران در كنار ساختار شاخص‌هاي نهادي(مالكيت، فساد، مالكيت و ثبات و شفافيت قانون) به صورت مجزا و كلي در افزايش بهره‌وري كل عوامل توليد در صنايع مختلف به وسيله شدت تاثيرپذيري از هزينه‌هاي تحقيق و توسعه در فعاليت‌هاي صنعتي كدهاي دو رقمي ISIC مي‌باشد. به اين منظور از يك پانل آماري(23 گروه صنعتي طي سال‌هاي 1386-1373) و در چارچوب يك مدل اقتصاد سنجي لگاريتمي چند متغيره استفاده شده است. در كنار متغير مخارج R&D تاثير متغيرهايي مانند مربع اندازه بنگاه، موجودي سرمايه، مقدار صاردات، هزينه‌هاي سرمايه‌گذاري روي تحقيق و توسعه بر روي بهره‌وري كل عوامل توليد بررسي شده است. نتايج حاصل از اين مدل رگرسيون حاكي از آن است كه در دوره مورد مطالعه موجودي سرمايه، مقدار صادرات و در نهايت هزينه‌هاي انباشت دانش و تحقيق و توسعه با يك درجه وقفه تاثير مثبت بر بهره‌وري كل عوامل توليد دارد و متغير مربع اندازه بنگاه‌هاي توليدي در گروه‌هاي صنعتي مختلف برروي بهره‌وري با افزايش اندازه بنگاه‌هاي توليدي(نيروي كار استخدامي در شرايط رقابتي با فرض ) تا حد مشخصي بر روي بهره‌وري تاثير دارد، بلكه از مقدار معيني به بعد ديگر سبب افزايش بهره‌وري از آن مقدار به بعد كاهش پيدا خواهد كرد(فرضيه شومپيتر و ريكاردو) و از طرفي ساختار نهادي در هر كشور با توجه به اينكه به صورت كلي يا جزيي وارد معادله شود، ميزان تاثيرگذاري آن در صنايع مختلف در حالت كلي بر بهره‌وري كل تاثير بيشتري دارد.

The purpose of this paper has been to study the main determinants of productivity in manufacturing industries of Iran. The main emphasize has been on the role of institutions .We have used productivity in two digit manufacturing industries based on ISIC classification as dependent variable ,and expenditures on R&D, ,Manufactured Exports ,Investment on Manufacturing Industries and Square of employment as Firm Size in addition to Institutions for which we have taken the variables such as number of court litigation documents regarding property rights, security and aggression, transparency in law and order and corruption as explanatory variables for the changes in total factor productivity during the Period 1374-1386.The results show that while the coefficients for all other variables were positive and Significant. The coefficients of Institutions were ,however negative and statistically significant for all the institutional variables, indicating that institutions in Iran reduces opportunity and incentive for industrial investment and thereby acting as important hindrance factors for the growth of industrial productivity.