تدوين شاخص هاي سياست گذاري باهدف تحقق پايداري فرهنگي-نمونه تهران

Presenting Indicators for Cultural Sustainability, Case Study: Tehran

در سال هاي اخير با سرعت گرفتن روند جهاني شدن، تصوير عمومي بسياري از شهرها، خصوصا كلان شهرهاي دنيا به سمت نوعي شباهت و يكنواختي در شكل و محتوا سوق داده شده است؛ به صورتي كه منظر شهري اين كلان شهرها بيش از اينكه در هماهنگي با بستر محلي باشد، به ديگر كلان شهرها در اقصي نقاط دنيا شباهت دارد. اين در حالي است كه هويت هر شهر بيش از آنكه براساس مشتركات شكل بگيرد، نشات گرفته از تفاوت ها و تمايزات فرهنگي و بومي است. در اين راستا منظر پايدار فرهنگي به عنوان ابزاري در جهت پايداري قلمرو عمومي و فضاي شهري گرايش-هاي نويني را در نظريه پردازي هاي شهري ايجاد كرده است. مقاله حاضر با هدف تدوين شاخص هاي سياست گذاري فرهنگي در قلمرو عمومي، برآن است تا براساس چارچوب هاي موجود در زمينه سياست گذاري و توسعه ي فرهنگي، اصول و شاخص هاي سياست گذاري فرهنگي را به منظور تحقق پايداري فرهنگي تبيين نمايد. بر اين اساس برنامه ريزي فرهنگي در نمونه هايي از كشورهاي شمال و جنوب مورد بررسي قرار مي گيرد. اين نمونه ها طيفي از برنامه ها در سطوح كلان و خرد را در برمي گيرد. با جمع بندي شاخص هاي سياست گذاري فرهنگي در نمونه هاي ارايه شده، و بررسي جايگاه برنامه ريزي فرهنگي در شهر تهران (برنامه جامع فرهنگي) در مقايسه با ساير نمونه ها، از خلال بررسي اهداف و سياست گذاري هاي مورد توجه در اين برنامه، شاخص-هاي برنامه هاي فرهنگي در تهران تدوين شده است. بدين ترتيب مقاله حاضر، تحليلي است و روش تحقيق، اين نوشتار مبتني بر تحليل كيفي داده ها است. نتايج تحقيق نشان مي دهد، شاخص هاي موثر بر سياست گذاري فرهنگي با هدف دست يابي به توسعه پايدار فرهنگي موارد زير را در برمي گيرد: دسترسي، مشاركت، توجه به حقوق فرهنگي ، تنوع فرهنگي ، توجه به ميراث فرهنگي، نگهداشت خاطره، آموزش و تحصيل، خلاقيت، توجه به ايجاد مراكز و فعاليت هاي مدني و هنري.

Within the sustainability field, culture is discussed in terms of cultural capital, defined as “traditions and values, heritage and place, the arts, diversity and social history” (Roseland, 2005). The stock of cultural capital, both tangible and intangible, is what we inherit from past generations and what we will pass on to future generations. However the achieving of culturally sustained urban places is an aim which cannot be met exclusively by the manipulation of the physical environment, and in considering the wide range of elements which must be incorporated in achieving sustainability, it is more often the non-physical variables that are the most effective. Peter Hall says, when speaking about cultural capital, there could not be a single model of sustainability as the issue is very place-oriented. As a need for local approach to cultural sustainability every community should determine its own stakeholders and indicators which are (or should be) considered in local cultural policy making. This article is a summary of a research held by author in which aimed to present a framework and basis for cultural policy making in local level. Applying a comparative study among several European and American cities’ cultural approaches to public realm together with determining local stakeholders and their cultural programs and projects in Tehran the research comes up with essential indicators which should be considered in cultural decision making within public realm in Tehran.