بررسي اصلاح قيمت فرآورده هاي نفتي و اثر آن بر مديريت تقاضا در كشورهاي منتخب عضو اوپك

The Survey of Price Correction of Oil Products and Its Effect on the Demand Management in the Elected OPEC Countries

بعد از بحران نفتي دهه 1970 ميلادي و افزايش شديد قيمت هاي نفت، كشورهاي توسعه‌يافته بر روي سياست هاي مديريت تقاضاي انرژي به خصوص نفت خام تمركز يافتند. اما در مقابل در كشورهاي در حال توسعه كه ذخاير عظيم نفتي را دارا بودند، ميزان مصرف سرانه فرآورده هاي نفتي همواره روندي صعودي را تجربه كرده است. از سوي ديگر به دليل مشكلات نهادي فراوان در اين كشورها، استفاده از سياست هاي صرف قيمتي جهت كنترل تقاضا همواره محل ترديد بوده است. از اين رو در اين تحقيق سعي شده است با استفاده از الگوي داده هاي تلفيقي نامتوازن، كشش هاي درآمدي و قيمتي مصرف فرآورده هاي نفتي در ده كشور منتخب عضو اوپك كه عبارتند از: الجزاير، اكوادر، امارات، اندونزي، ايران، عربستان، ليبي، كويت، نيجريه و ونزويلا در فاصله زماني 2007-1982 و نقش سياست هاي قيمتي در مديريت تقاضاي آنها بررسي شود. نتايج حاكي از آن است كه تغييرات قيمتي اثر معناداري بر تغييرات مصرف اين فرآورده ها ندارد. در حالي كه تغييرات درآمد سرانه مي تواند اثر معناداري بر ميزان مصرف فرآورده هاي نفتي در اين كشورها داشته باشد. بنابراين استفاده از راهكارهاي غير قيمتي مديريت تقاضا در كنار روش هاي قيمتي مي تواند به عنوان يك ابزار سياستي بهتر مورد بررسي قرار گيرد.

After the oil crisis in the 1970’s decade and severely oil price increasing, the developed countries concentrated on the demand management policies of energy, particularly in oil demand. But on the opposition, in the developing countries that have immense oil reservoir, the per capita oil products consumptions always have increasing trend. On the other hand, for the abundant institutional problem in these countries, the use of only price policies for the demand control, always have been doubtful. Thus, this research has tried with the use of unbalanced panel data, to survey the income and price elasticities of oil products in ten elected OPEC countries that consist of Algeria, Ecuador, United Arab Emirates, Indonesia, Iran, Saudi Arabia, Libya, Kuwait, Nigeria, Venezuela, and function of price policies in the demand management in the 1982-2007 intervals. Results indicate that price variations have no significant effect on the consumption of these products. But per capita income variations can have significant effect on the oil products in these countries. So the use of non-price demand management approaches beside the price approaches can examine as the better policy instrument.