تدوين استراتژي‌هاي توسعه آموزش اخلاق پزشكي در دانشگاه علوم پزشكي اصفهان

Development of Strategies for Advancement of Medical Ethics Education in Isfahan University of Medical Sciences

مقدمه: اخلاق پزشكي فعاليتي تحليلي است كه در طي آن ابعاد مختلف تصميم‌گيري‌هاي اخلاقي پزشكي مورد بررسي قرار مي‌گيرد. با توجه به ضرورت و اهداف آموزش اخلاق پزشكي، تحقيق حاضر قصد دارد ضمن بررسي نقاط قوت و ضعف (عوامل داخلي) و هم‌چنين فرصت‌ها و تهديدهاي آموزش اخلاق پزشكي (عوامل خارجي)، در قالب مدل SWOT( strengths, weaknesses, opportunities, and threats) به ارايه استراتژي‌هاي توسعه آموزش اخلاق پزشكي در دانشگاه علوم پزشكي اصفهان بپردازد. روش‌ها: از تعداد 48 عضو هيات‌علمي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان در سال 1390 در قالب مطالعه‌اي مقطعي و با استفاده از دو پرسشنامه به ترتيب در راستاي شناسايي ميزان اهميت و رتبه هر كدام از عوامل داخلي و خارجي تاثيرگذار بر آموزش اخلاق پزشكي و پرسشنامه سومي حاصل برايند دو پرسشنامه قبلي در خصوص تعيين ميانگين امتياز استراتژي‌هاي توسعه آموزش اخلاق پزشكي و در مقياس 0 تا 5 نظرخواهي شد. پس از نظرخواهي، به وزن‌دهي(ميزان اهميت) و رتبه‌بندي هر كدام از اين عوامل پرداخته شد و سپس استراتژي‌ها در قالب مدل SWOT ارايه گرديدند. نتايج: در بررسي عوامل داخلي از بين نقاط قوت، بيشترين ميزان اهميت (وزن) مربوط به "وجود منابع اسلامي و تاريخي غني در زمينه اخلاق پزشكي" با وزن 1/0 و رتبه 9/2 و بين نقاط ضعف بيشترين ميزان اهميت مربوط به"به كارگيري روش‌هاي سنتي در آموزش اخلاق پزشكي" با وزن12/0 و رتبه 6/2 بود. مجموع امتيازها در جدول تجزيه و تحليل، براي عوامل داخلي 85/2 و براي عوامل خارجي 87/2 به دست آمد. اولويت‌هاي اول تا سوم به ترتيب به راهبردهاي آموزش اخلاق پزشكي به صورت بين رشته‌اي توسط اساتيد اخلاق و اساتيد علوم باليني، آموزش اخلاق در بالين بيمار و به كارگيري روش‌هاي نوين آموزش اخلاق پزشكي اختصاص يافت. نتيجه‌گيري: تجزيه و تحليل عوامل داخلي و خارجي آموزش اخلاق پزشكي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان كه به بررسي نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهديدهاي آموزش اخلاق پزشكي مي‌پردازد، نشان مي‌دهد واكنش اعضاي هيات‌علمي دانشگاه نسبت به موارد فوق، كم‌تر از متوسط بوده است. همين طور اعتبار استراتژي‌هاي توسعه آموزش اخلاق پزشكي با استفاده از مدل SWOT، زياد بوده كه اين استراتژي‌ها مي‌توانند نقش بسيار مهمي در طراحي برنامه استراتژيك آموزش اخلاق پزشكي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان داشته باشند.

Introduction: Medical ethics is an analytical attempt that deals with various aspects of ethical decision making in medicine. According to the importance and goals of medical ethics, this study is an endeavor to evaluate strengths and weaknesses (internal factors) as well as opportunities and threats to medical ethics education (external factors) using SWOT (Strengths,Weakness, Opportunities, and Threats) model and represent helpful strategies in medical ethics education in Isfahan University of Medical Sciences. Methods: In this cross sectional study, the opinions of 48 faculty members of Isfahan University of Medical Sciences in year 2011 were studied. After collecting the opinions, each factor was weighed (level of importance) and ranked and finally the strategies were formulated in SWOT model. Results: Evaluating internal factors of strength points, it was deriven that the most importance level (weight) belongs to “having rich Islamic and historical resources on medical ethics” with the weight of 0.10 and the grade of 2.9. Among weekness points, the top importance belonged to “using traditional methods for medical ethics education” with weight of 0.12 and ranking of 2.6. Furthermore, the sum of grades in analysis table was 2.85 for internal factors and 2.87 for external factors. The results showed that the first three priorities of formulated strategies were “inter-disciplinary medical ethics education by medical ethics and clinical sciences teachers”, “teaching medical ethics in clinical settings”, and “employing new methods in medical ethics education”, respectively. Conclusion:The analysis of internal and external factors in medical ethics education in Isfahan University of Medical Sciences which studies the weekness and strength points, opportunities, and threats to medical ethics education shows that the faculty reaction to these factors is lower than medium. On the other hand, the validity of strategies for medical ethics education development using SWOT model is high, so these strategies can play an important role in strategic planning of medical ethics education in Isfahan University of Medical Sciences.