بررسي موانع منطقي‌سازي اندازه دولت‌ها

A Survey on Barriers of Rationalizing The Government Size

تجربه جوامع پيشرفته نشان مي دهد كه اين جوامع تنها پس از اصلاحات اجتماعي و سياسي همه جانبه از جمله ايجاد دولت‌هاي مدرن، اصلاح ساختارهاي اداري، شكل دهي سازمان هاي نوين همراه با توسعه منابع انساني و بخش خصوصي و گسترش مشاركت بخش غيردولتي در انجام خدمات اجتماعي، فرهنگي، رفاهي و خدماتي...؛ توانسته اند سطح زندگي مردم را بالا برند. در ايران نيز در راستاي تحول اداري و رشد بخش خصوصي اقداماتي صورت گرفته و در برنامه هاي سوم و چهارم توسعه نيز بدان اشاره شده است. در سال 1381 هييت دولت برنامه هفتگانه اي را تحت عنوان تحول در نظام اداري كشور به تصويب رساند كه يكي از اين برنامه‌ها "منطقي نمودن اندازه دولت" بود. دستگاه‌هاي اجرايي، زمان اجراي اين برنامه-ها با مشكلات و موانع خاصي روبرو شدند. هدف تحقيق حاضر بررسي همين موانع براساس نظريه قدرت- كنترل جان چايلد است. به اين منظور تدابير سازمان مديريت و برنامه‌ريزي در قالب چهار برنامه دسته بندي شد. براي هر برنامه، براساس مطالعه اسناد، مدارك و كسب نظر خبرگان، شاخص‌هايي تعريف و براساس شاخص‌هاي تعيين شده، پرسشنامه اي ماتريسي تنظيم گرديد و پس از سنجش روايي و پايايي در اختيار 60 نفر از خبرگان قرار گرفت. پس از جمع‌آوري اطلاعات بدست آمده، طبقه بندي و تحليل آن با استفاده از آمار توصيفي و استنباطي (آزمون‌هاي خي دو، فريدمن و ويل كاكسون) مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. نتايج نشان داد، موانع اثر گذار به ترتيب اهميت عبارت است از: صاحبان قدرت در سازمان‌هاي دولتي؛ ناهمسويي منافع تصميم گيرندگان و سازمان؛ ايتلاف حاكم؛ تصميمات شهودي افراد و سازما‌ن‌ها

Changing the administrative system in Iran is one of the crucial subjects and itʹs necessity has been felt and got attention more than before. The size of administrative system is one of the features indicating its efficiency. Regarding the current problem in system, some programs have been considered in the third and fourth development plans. One of the most crucial and necessary steps before the real administration of those plans is studying the feasibility and possibility of them. This article intends to examine the feasibility of the policies taken by the previous planning and management organization with regard to rationalizing the government size during the fourth development plan by the power and control theory of John Child. The results show the degree of administrative possibility of the upper policies, Regarding rationality of government size is low. The effective factors respectively are: 1) the authorities in public organization. 2) heterogeneity of interests of decision markers and the organization, 3) dominant coalition, 4) the intuitive decisions by individual and organization, which they have important role in the failure of commitment of policies.