گردش نظام پولي خلافت عباسي در قالب چك و سفته

The Flow of Monetary System at Abbasi Caliphate in the form of Cheque and Promissory Note

سياست‌هاي مالي و پولي در هر دوره از تاريخ به اشكال گوناگون اجرا مي‌شده است. يكي از اين سياست‌ها چگونگي و نحوه گردش نظام پولي است كه در مقاطع تاريخي نمودهايي خاص داشته است؛ در دوره خلافت عباسي، به‌سبب افزايش معاملات تجاري و حمل و نقل‌هاي مالي، نظام پولي در قالبي خاص عرضه مي‌شد. اين الگو استفاده از چك و سفته بود. خلافت عباسي براي پيشبرد فعاليت‌هاي مالي و تجاري و معاملات كلان خود در عمليات مالياتي با هدف رفع مشكلات ناشي از حمل و نقل پول‌هاي سكه‌اي،‌ به‌ويژه زر و سيم‌هاي بسيار سنگين، به روش پرداختي ايمن، سبك، راحت، و سهل‌الوصول نياز داشت. بنابراين كاربرد چك و سفته، با وزن كم و قابليت جابه‌جايي بسيار آسان، از ابزارهاي سپرده‌گذاري و حواله مالي در راستاي سياست‌هاي گردش پولي در امپراتوري عباسي گسترش يافت. استنادات اين پژوهش بر اساس مراجعه به متون و منابع تاريخي، به‌ويژه منابع مالي و خراجي دوره مورد نظر، و تجزيه و تحليل داده‌ها استوار است. مستندات تاريخي حاكي از افزايش و پيشرفت فعاليت‌هاي مالي، شبيه به بانك‌هاي امروزي، در دوره خلافت عباسي در قالب چك و سفته است كه باعث شكل‌گيري شيوه نظارتي جديد و هم‌چنين گسترش نهادي به نام صرافي بود كه در پرداخت مابه‌ازاي پولي معاملات در روش جديد نقش مهمي را ايفا مي‌كرد.

Monetary policies in each historical period have been performed in different ways. One of this policies is the quality of flow of monetary policies that has been presented in special faces. This model was to use cheque and promissory note. Abbasi caliphate, needed to a comfortable, easy and secure way to increase economical and commercial advantages and decrease the problems of monetary exchanges. Therefore, these tools have been used because of lightness and easy transference in order to develop the monetary flow policies in Abbasi Emperor. This research has been built upon historical texts and references specially this period’s literature.