بررسي اثر مكمل‌هاي روي و ملاتونين بر يادگيري و حافظه‌ي فضايي موش‌هاي صحرايي ديابتي شده با استرپتوزوسين

The Effect of Zinc and Melatonin Supplements on Spatial Learning and Memory in Streptozocin-induced Diabetic Rats

زمينه و هدف: ديابت شيرين يك معضل پيچيده‌ي متابوليك كه است كه باعث ايجاد اختلال در يادگيري و حافظه‌ي فضايي مي‌شود. هدف از انجام اين مطالعه بررسي اثر مكمل‌هاي روي و ملاتونين بر يادگيري و حافظه‌ي فضايي موش‌هاي صحرايي ديابتي بود. روش بررسي: در اين مطالعه‌ي تجربي از 5 گروه 10 سري موش صحرايي نر نژاد ويستار استفاده شد. گروه شاهد (C)، گروه موش‌هاي ديابتي با رژيم غذايي نرمال (D)، حيوانات ديابتي دريافت كننده‌ي روي (روزانه 227 ميلي‌گرم در ليتر آب آشاميدني، D+Z)، موش‌هاي ديابتي دريافت كننده‌ي ملاتونين (روزانه 150 ميلي‌گرم در ليتر آب آشاميدني، D+M) و موش‌هاي ديابتي دريافت كننده‌ي هر دو مكمل (D+ZM). مصرف مكمل‌ها از 5 روز قبل از القاي ديابت (تك دوز 60 ميلي‌گرم به‌ازاي وزن بدن استرپتوزوسين) شروع شد. 20 روز بعد از القاي، يادگيري فضايي به‌مدت 5 روز (هر روز 4 جلسه) در ماز آبي موريس سنجيده شد. در روز آخر نيز حافظه‌ي فضايي بررسي شد و ميزان قند و انسولين سرم ارزيابي گرديد. يافته‌ها: موش‌هاي ديابتي در مقايسه با حيوانات كنترل، به‌منظور يافتن سكوي پنهان زمان بيشتري را در ماز سپري كرده، مسافت كمتري را نيز پيمودند (0001/0P < ). در مرحله‌ي پروب نيز آن‌ها زمان كمتري را در ربع هدف گذراندند (004/0P=). مصرف همزمان مكمل‌ها مانع از ايجاد اختلال در يادگيري و حافظه‌ي فضايي موش‌هاي ديابتي شد. نتيجه‌گيري: القاي ديابت در موش‌هاي صحرايي باعث ايجاد اختلال در روند يادگيري و تثبيت حافظه‌ي فضايي آن‌ها در ماز آبي موريس شده، مصرف مكمل‌هاي ملاتونين و روي با اين اختلال مقابله مي‌كند. واژگان كليدي: ديابت شيرين، استرپتوزوسين، يادگيري ماز، روي، ملاتونين، موش صحرايي

Background and Objective: Diabetes mellitus is a complicated metabolic disorder that can impair both spatial learning and memory. The aim of this study was to evaluate the effect of zinc and melatonin supplements on spatial learning and memory in diabetic rats. Materials and Methods: This experimental study was carried out on 5 groups of male Wistar rats (n=10 for each): the control animals (C); diabetic adult rats with a normal diet (D); diabetic animals receiving 227 mg/l zinc in drinking water (D+Z); diabetic rats receiving 150 mg/l melatonin in drinking water (D+M); and diabetic rats receiving both supplements (D+ZM). Supplementation was started 5 days before induction of diabetes with streptozocin (60 mg/kg, single dose). Twenty days later, the spatial learning was evaluated by Morris water maze (MWM) for 5 consecutive days (4 trials per day). The spatial memory retrieval was estimated on the last day. The serum levels of glucose and insulin were also measured. Results: Diabetic rats spent more time and traveled more distance to find the hidden platform than the controls in the learning stage (P < 0.0001). They also spent less time (P=0.004) and passed a shorter distance in the target quadrant over the probe trial. Supplementation with zinc and melatonin inhibited the spatial learning and memory impairment in diabetic animals. Conclusion: Zinc and melatonin Supplementation seem to improve the induced impaired spatial learning and memory in diabetic rats. Keywords: Diabetes mellitus, Streptozocin, Maze learning, Zinc, Melatonin, Rats