همسويي رفتار اقتصادي و زيست‎محيطي كشاورزان در مديريت علف‎هاي هرز

Consistency of Farmersʹʹ Economic and Environmental Behavior to Manage Weeds

تجاري شدن فعاليت‎هاي كشاورزي و به دنبال آن استفاده ي گسترده از سموم كشاورزي در توليد محصولات كشاورزي، باعث ايجاد مشكلات جدي در محيط زيست شده است. با وجود هشدار سياست-گذاران بر ضرورت دستيابي به كشاورزي پايدار، اكثر كشاورزان به دنبال دستيابي به حداكثر توليد بوده و در اين بين كمترين توجه را به بعد زيست محيطي توليد دارند. با توجه به اين مساله، در اين مقاله تلاش شد تا همسويي رفتار اقتصادي و زيست‎محيطي‎كشاورزان در مديريت علف‎هاي هرز با استفاده از داده‎هاي 180 كشاورز گندم‎كار استان خراسان رضوي كه در سال 1388 به روش نمونه‎گيري تصادفي ساده انتخاب شده و با بهره‎گيري از ضرايب همبستگي اسپيرمن و رگرسيون، مورد بررسي قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه در صورت استفاده ي كشاورزان از فناوري‎هاي پاك و سناريوهاي 3، 4 و 5 زيست‎محيطي در مديريت علف‎هاي هرز، درآمد ناخالص كشاورزان افزايش و ميزان مصرف سموم شيميايي در واحد سطح كاهش مي‎يابد كه اين ارتباط بيانگر همسويي اهداف اقتصادي(درآمد ناخالص كشاورزان) و اهداف زيست‎محيطي(كاهش مصرف سموم شيميايي) كشاورزان مورد مطالعه در مديريت علف‎هاي هرز مزارع گندم مي‎باشد. علاوه بر اين علامت ضريب همبستگي در ساير شرايط مثبت و بيانگر عدم همسويي اهداف اقتصادي و زيست‎محيطيكشاورزان مي‎باشد. از آنجا كه در اين مطالعه، به-كارگيري روش‎هاي زيست‎محيطي مديريت علف‎هاي هرز در مزارع گندم از سوي كشاورزان مورد مطالعه به دليل بالا بودن هزينه‎هاي آن نه تنها منجر به كاهش سطح درآمد ناخالص بلكه افزايش ميزان آن را به دنبال داشته است، لذا پيشنهاد مي‎گردد تا برنامه‎ريزان و سياست‎گذاران اجرايي اين حوزه با هماهنگي نظام ترويج كشاورزي در استان اقدام به ترويج و گسترش استفاده از روش‎هاي زيست‎محيطي در مديريت علف‎هاي هرز گندم در بين كشاورزان گندم‎كار استان نمايند. طبقه بندي JEL : Q01, Q00 .

Commercialization of agricultural activities and being followed by widespread use of agricultural herbicides in agricultural production causes serious environmental problemst. Despite policy makers alert to need to achieve sustainable agriculture, most farmers looking to achieve maximum production and among in this regard, they have the least considering to environmental aspect of production. Due to this problem, this paper tried to study the consistency of farmersʹ economic and environmental behavior to manage weeds using a cross sectional data of 180 wheat growers in Khorasan Razavi selected in 2009 as selected by random sampling method and using regression and spearman correlation coefficients. The results showed, that farmers in the use of pure technology and 3, 4 and 5 scenarios in the environmental management of weeds, increase farmersʹ income and the amount of chemical pesticide per unit area decreases, that this relationship indicating consistency of farmersʹ economic goals (gross incomes) and environmental goals (reduction of chemical pesticide use) to weeds management of wheat farms. In other conditions correlation coefficient is also positive and show inconsistency of farmersʹ economic and environmental goals. Therefore recommended to planners and policy makers with coordination the Executive to promote agriculture in the province to promote and expand the use of methods of environmental management of weeds in wheat.