مطالعه كاني شناسي و ژيوشيمي كانسنگ و سنگ ميزبان كانسار منگنز رباط كريم، جنوب باختر تهران

Study of Mineralogy and Geochemistry of Manganese Ore and Host Rocks of the Robat Karim Manganese Deposit, Southwest Tehran

كانسار منگنز رباط كريم در 7 كيلومتري شمال باختر شهرستان رباط كريم (جنوب باختر تهران) و در حاشيه شمال خاوري كمربند آتشفشاني اروميه- دختر قرار گرفته است. از نظر زمين‌شناسي ناحيه اي، اين منطقه در مجموعه آتشفشاني ايوسن شمال ساوه، با تركيب سنگ شناسي ريوليت، تراكيت، آندزيت و بازالت قرار گرفته است. كاني سازي به شكل رگه اي و درون گسل?ها، درزه ها و شكستگي?هاي سنگ هاي آتشفشاني صورت گرفته است. بر اساس مطالعات كاني شناسي، اين رگه ها از كاني هاي پيرولوزيت، پسيلوملان، رامزدليت و هلنديت به همراه كاني هاي كلسيت و كوارتز تشكيل شده است. در همرشدي اكسيدهاي منگنز با كاني هاي كوارتز و كلسيت و وجود بافت هاي متنوع پرشدگي فضاي باز حاكي از فعاليت سيال گرمابي از نوع اپي ترمال است. ژيوشيمي عناصر اصلي و جزيي نمونه هاي كانسنگ منگنز رباط كريم، بي هنجاري منفي عنصر سريم و همچنين تشابه الگوي بهنجار شده عناصر خاكي كمياب كانسنگ منگنز رباط كريم با سنگ هاي ميزبان آتشفشاني و ديگر كانسارهاي گرمابي منگنز جهان نشان دهنده منشا اپي ترمال اين كانسار است. آب هاي جوي و يا ماگمايي مي?توانند منشا سيال سازنده كانسنگ هاي منطقه باشند كه ضمن چرخش در سنگ هاي آتشفشاني ايوسن، منگنز و ديگر فلزها را شسته و حين بالا آمدن از مسيرهاي مناسب مانند گسل?ها و شكستگي?هاي عمده، كاني?سازي كرده اند. فشار زياد سيال كاني?ساز موجب شده است كه در برخي مناطق سنگ هاي تراكيتي به سنگ هاي شبه برشي تبديل شوند.

Robat Karim manganese deposit is located in 7 km northwest of Robat Karim (southwest of Teharan), within northeastern margin of Orumiyeh-dokhtar volcanic belt. Based on regional geology, the studied area is situated in the northern Saveh Eocene volcanic assemblage, composed of rhyolite, trachyte, andesite and basalt. Manganese mineralization is occurred as veins, in faults, joints and fractures that crosscut the volcanic rocks. According to mineralogical studies, the manganese ore of the studied area is composed of pyrolusite, psilomelane, ramsdelite and hollandite, as well as calcite and quartz. Intergrowths of manganese oxides and quartz (or calcite) associated with various open space filling textures support the epithermal origin of the ore forming fluids in this area. Geochemistry of major and trace elements in Robat Karim manganese ores, similarity of their chondrite normalized REE pattern with volcanic host rocks and other hydrothermal manganese deposits of the world, as well as negative Ce anomaly indicate a probable epithermal origin of the deposit. Ore forming fluids could be originated from meteoric and/or magmatic waters circulating through Eocene volcanic rocks, dissolve manganese and other metals and deposit them in fault planes and major fractures. High pressure of the ore forming fluid has caused the formation of brecciated trachyte.