مديريت ريسك قيمتي واردات دانه روغني سويا به وسيله بازار آتي‌ها

Managing Imported Soybean Oil Seed Price Risk with Futures Market

دانه‌هاي روغني و روغن هاي خام مواد اوليه مصرفي در صنعت روغن نباتي هستند. كارخانجات روغن كشي در ايران براي اين مواد اوليه متكي به واردات مي باشند بطوري كه بيش از 90 درصد مواد اوليه مورد نياز خود را از طريق واردات تامين مي‌كنند. در اين ميان دانه روغني سويا عمده‌ترين دانه روغني مورد استفاده در اين صنعت مي‌باشد كه عمدتا از خارج تامين مي شود. در بازار جهاني قيمت اين كالا در نوسان است و متقاضيان آن با ريسك قيمت مواجه اند. در اين مقاله شركت در بازار آتي هاي بورس تجاري شيكاگو و اتخاذ استراتژي خريد آتي‌هاي دانه روغني سويا بعنوان يك ابزار پوشش ريسك قيمتي واردات دانه روغني سويا مورد بررسي قرار گرفته و به كمك دو الگوي «حداقل واريانس» و «ميانگين واريانس» نرخ بهينه پوشش ريسك استخراج شده است. همچنين ورود نرخ ارز در مدل و اثرات متقابل ريسك نرخ ‌ارز و ريسك قيمت واردات بررسي شده و در نهايت كارايي هر كدام از نرخ‌هاي پوشش ريسك حاصل بررسي و نرخ بهينه پوشش ريسك موثر تعيين شده است. نتايج نشان مي دهد كه بازار آتي ها مي تواند به عنوان يك ابزار مناسب براي مديريت ريسك قيمت براي واردكنندگان دانه سويا مورد بهره برداري قرار گيرد بطوري كه اگر واردكنندگان معادل 96 درصد نياز وارداتي خود را در قالب قراردادهاي آتي عمل نمايند آنها قادر خواهد بود ريسك قيمت را به ميزان 45 درصد كاهش دهند.

Oil seeds and crude vegetable oil are the raw materials used in vegetable oil producing industry. Vegetable oil producing plants in Iran are dependent on importing the material in a way that more than 90 percent of these materials are to be imported. Soybean oil seed is the main oil seed utilized in the oil producing plants which is procured through importation from other countries. In the world market, the price of this commodity is ever fluctuating and the demanders are faced with price risks. In the present study, participation in the Chicago Futures Market and purchasing future contracts are evaluated as tools for managing price risks by Iranian importers, and the optimum hedge ratio determined using Mean-Variance as well as Minimum Variance models. In addition, the effects of introducing exchange rate as well as its interaction with the price risks were investigated and, ultimately, the risk efficiency of each of the optimum hedge ratios calculated. Results indicated that, the Future Market can be considered as an appropriate price risk manipulation tool by the Iranian importers such that if importers purchase 96 percent of their imports as future contracts, they will be able to reduce their price risk by 45 percent.