نياز انرژي متابوليسمي روزانه گوسفند نژاد كردي كردستان در مراتع سارال

Daily metabolism energy required in the Kurdistan Kurdish race sheep in Saral rangelands

اطلاع از نياز روزانه نژاد هاي دامي چرا كننده در مراتع مناطق مختلف آب و هوايي، به منظور محاسبه ظرفيت چرا در طرح هاي مرتعداري، ضروري است. در همين راستا؛ نياز انرژي متابوليسمي روزانه گوسفند نژاد كردي كردستان در مراتع سارال مورد بررسي قرار گرفت. براي اين منظور با توجه به ميانگين مقادير شاخص هاي كيفيت علوفه گونه هاي مرتعي و سهم آنها در تركيب گياهي مرتع در مراحل مختلف رشد، مقدار انرژي متابوليسمي در يك كيلوگرم علوفه خشك مراتع مورد چراي دام برآورد و با مد نظر قرار دادن نياز انرژي متابوليسمي روزانه گوسفند نژاد كردي كردستان، مقدار علوفه اي كه تامين كننده اين نياز در مراحل مختلف رشد در مراتع منطقه است، برآورد شد. نياز روزانه ميش، قوچ، بره سه ماهه و بره شش ماهه گوسفند نژاد كردي كردستان بر حسب انرژي متابوليسمي، بر اساس معادله پيشنهادي MAFF1 (1984) در حالت نگهداري و در شرايط چرا در مرتع و با مد نظر قرار دادن خصوصيات فيزيكي مراتع مورد مطالعه، فواصل آبشخور، تراكم گياهان و اعمال ضريب افزايشي 50 درصد، به ترتيب؛ 6/10، 3/13، 6 و 6/8 مگاژول محاسبه گرديد. بر مبناي نتايج حاصل؛ مقدار علوفه لازم براي تامين نياز روزانه ميش، قوچ، بره سه ماهه و بره شش ماهه گوسفند نژاد كردي كردستان با توجه به كيفيت علوفه مراتع مورد مطالعه در سال 1387؛ در مراحل اوليه رشد به ترتيب برابر؛ 25/1، 56/1، 70/0 و 01/1؛ در اواسط مرحله رشد برابر؛ 38/1، 73/1، 78/0 و 12/1 و در مراحل پاياني رشد برابر؛ 81/1، 26/2، 02/1 و 47/1 كيلوگرم علوفه خشك برآورد گرديد. مقادير مذكور با توجه به كيفيت علوفه مراتع مورد بررسي در سال 1388؛ در مراحل اوليه رشد برابر؛ 23/1، 53/1، 69/0 و 1؛ در اواسط مرحله رشد برابر؛ 38/1، 73/1، 78/0 و 12/1 و در مراحل پاياني رشد برابر؛ 77/1، 21/2، 99/0 و 44/1 كيلوگرم علوفه خشك مي باشد. اين امر بيانگر اين است كه زمان چرا بر نياز روزانه دام موثر است و لازم است نياز روزانه واحد دامي بر مبناي كيفيت علوفه مشخص شود. طبيعي است كه بسته به شرايط سال ممكن است، كيفيت علوفه گياهان قدري تغيير يابد ولي به دليل هزينه بر بودن تعيين كيفيت علوفه، مي توان از نتايج مذكور به منظور برآورد نياز روزانه دام در سال هاي مختلف استفاده كرد.

Awareness of Daily metabolism energy required livestock rangelands in different climatic zone, In order to calculate the grazing capacity in range management plans is essential. In this regard; Daily metabolism energy required in Kurdish race sheep of Kurdistan in Saral rangelands were studied. For this purpose according to the average values of forage quality indexs in plant species and their proportion in the composition of rangeland vegetation in different growth stages, metabolism energy value in one kilogram of dry matter for livestock grazing rangelands was estimated and considering of daily metabolism energy required in Kurdish race sheep of Kurdistan amount of forage which supplies animal requirements in different stages of growth in this region, were estimated. Daily requirement of sheep, ram, three month lambs and six month lambs of Kurdistan kordi race sheep based on metabolism energy, according to the MAFF Equation proposed (1984) in the state of maintenance and livestock grazing in rangeland and considering the physical characteristics of the rangelands, intervals of animal drinking places, plants density and 50% additive coefficient, were calculated 10.6, 13.3, 6 and 8.6 Mj respectively. According to the results, amount of forage required to provide the daily requirements sheep, ram, three month lambs and six month lambs of Kurdistan kordi race sheep considering the forage quality of rangelands in 2008, in the initial stages of growth respectively is 1.25, 1.56, 0.7 and 1.01; in the middle of stages growth respectively is 1.38, 1.73, 0.78 and 1.12 And in the final stages of growth is 1.77, 2.21, 0.99 and 1.44 Kilograms of dry forage. This implies that time grazing affects on the daily requirements of livestock and needed that daily requirements of livestock to be determined according to forage quality. Obviously, depending on the conditions years it may some be changed quality of the forage plants but since the determination of forage quality is expensive, the results obtained can be used to estimate daily requirement use of livestock in the different years.