كليدواژه :
اوستا , ايندره , بهرام (ورثرغنه) , هوم , مزديسنايان , يشت
چكيده فارسي :
اوستا كتاب مقدّس زرتشتيان است. اوستا همچنين نامي است كه به مجموعه متون مقدّس دين سنّتي مزديسنايان گفته مي‌شود و داراي بيست و يك يشت است و بهرام يشت، يشت چهاردهم به اين ايزد پيروزي (ورثرغنه) اختصاص دارد كه از كهن‌ترين بخش‌هاي اوستاي متاخّر بوده و داراي عناصر بَدوي است. بهرام يشت از جمله يشت‌هايي است كه خوب حفظ نشده است با اين حال تصوير روشن و جامعي از الوهيّت وي به دست مي‌دهد.
بهرام يشت مشتمل بر شصت و چهار بند است كه درباره تجسم‌هايي است كه اين ايزد به زرتشت ارايه مي‌كند؛ مثل باد، گاو نر (ورزا)، اسب، شتر، گراز نر، جوان (پانزده ساله)، پرنده، قوچ، گوزن و مرد. (28-1) همچنين نيروها و هدايايي چون پيروزي در انديشه، گفتار و كردار را كه به زرتشت و كساني كه طبق آيين ديني، او را ستوده‌اند يكايك برشمرده و به آن ها ارزاني مي‌دارد (33-31)؛ توصيف پر جادويي ويژه‌اي كه در جنگ‌ها باعث شكست‌ناپذيري مي‌شود (46-34)؛ و سرانجام با ستايش و يزش، اين يشت پايان مي‌پذيرد (64-47).
بهرام در عصر آريايي‌ها به دليل نيروهاي بسيارش در تمامي جنبه ها بدل به الگوي مردانگي شد. او همچنين داراي ويژگي‌هاي مشابهي به عنوان ورِتَرهن (Vrtrahan) ايندره ودايي است. هندي‌ها او را به عنوان بزرگ ترين جنگجو، عاشق‌پيشه و نوشنده ستايش مي كردند. اين خداي هندي اصالتاً شخصيت انتزاعي فرو دست‌تري داشت. ايرانيان نيز به او (ايندره) به خاطر تمايل وافرش به نوشيدني هوم (saoma) نسبت ديو دادند اما اعتبار، احترام و لقب ممتاز ورترَهن را كه در متون ودايي به عنوان «دفع‌كننده تهاجم و حمله» آمده بود، بازسازي كرده و او را به مقام ايزدي رساندند كه همان شكل ورثرغنه يا ايزد جنگ ايرانيان است.
چكيده لاتين :
Avesta is the holy book of the Zoroastrians. It is also the name of the collection of sacred texts the Mazdayasnians traditioal religions.
Avesta Comprises 21 Ya?ts. Bahr?m ya?t (Yt.14), dedicated to the God of victory (v?r??ra?na), belongs to the most ancient parts of the Younger Avesta or, at least, contains many archaic elements. Bahr?m Ya?t is not one of the better preserved ya?ts, yet it gives us a vivid and exhaustive picture of the divinity. It includes 64 verses concerning the ten incarnations in which the deity appeared to zara?u?tra, as It also wind, a bull, a horse, a camel, a boar, a youth, a bird, a ram, a buck, and a man (1-28).It also enumerates numerates the powers and gifts such as victory in thought, in word, and in action that he bestows upon zara?u?tra and those who have worshiped him according to the cult (31-33), it describes the particular magical feather the magical particular feather which makes invulnerable in fighting (34-46), and finally ends with a praise (47-64).
Due to having many forces, Bahr?m became the prototype of masculinity in every respect in Aryan times. He also has similar mythical features such as the Vedic Indra Vrtrahan The Indian worshipped him, as the greatest fighter, lover and drinker. This Indian god had originally a less abstract character. Iranians made him a demon because of his being fond of the Saoma drink, yet they created his honor by deifying his distinctive Vedic epithet vrtrahan “repeller of the charge” in the form of v?r??ra?na, the Iranian god of victory.
