تاثير مورفولوژي دامنه‌ها در تحول سيرك‌هاي يخچالي اشترانكوه

The morphological Influence of the Slopes in Evolution of the Glacier Circuses in Oshtorankuh

وجود شكل‌هاي يخچالي در كوهستان‌ها گوياي نقش فرايندهاي يخچالي در تحول شكل‌هاي سطحي زمين است؛ از‌جمله اين شكل‌ها سيرك‌ها هستند. شكل‌گيري سيرك‌ها در دامنه‌هاي اشترانكوه و تفاوت درجه تحول آن‌ها تحت تاثير مورفولوژي دامنه‌ها، موضوع اين تحقيق است. اطلاعات اوليه با استفاده از تصاوير ETM +، عكس‌هاي هوايي، نقشه‌هاي زمين‌شناسي و توپوگرافي و بررسي ميداني فراهم شد. اين اطلاعات در محيط نرم‌افزارهاي Auto Cad، GIS وGoogle Earth پردازش شد و داده‌هاي لازم به‌دست آمد. روش تحقيق در اين مقاله، هم‌بستگي است و تحليل داده‌ها با نرم‌افزار SPSS از طريق رابطه هم‌بستگي و رگرسيون صورت گرفت. نتايج پژوهش نشان مي‌دهد در دامنه جنوبي (18 سيرك) بيشترين هم‌بستگي با تحول سيرك‌ها مربوط به متغيرهاي جهت است (آزيموت يال غربي سيرك‌ها 71/0-، آزيموت تالوگ 63/0-، ارتفاع قله اصلي 63/0+). در‌حالي كه در دامنه شمالي (24 سيرك) اغلب متغيرهاي ارتفاع موثرند (ارتفاع ميانگين محور غربي 74/0+، ارتفاع ميانگين محور شرقي 65/0+، ارتفاع قله اصلي 64/0+). تحليل رگرسيون نيز گوياي اين است كه عامل تحول سيرك‌ها در دامنه شمالي اشترانكوه، ارتفاع متوسط يال غربي و در دامنه جنوبي آزيموت يال غربي است. اين روابط به‌دليل تاثير مورفولوژي دامنه‌هاست.

The presence of the glacier forms in the mountains indicates the function of the glacier processes in developing of the earth surface forms. One of them is Glacier circuses. The subject matter of this research is the circuses formation on the slopes of Oshtorankuh and the differences between the evolution and development degrees influenced by the morphology of the slopes. The raw data were provided by using of the ETM+ images, aerial pictures, geological and topographical maps and field study. Then, was processed in Google Earth, ARC GIS, Auto Cad and Erdas Imaging Software and as results the necessary information were obtained. The analyzing method of this research is correlation and the data was analyzed by using SPSS Software and calculating correlation and regression. It was proved that there is highest correlation with evolution of circuses in the southern slope (18 circuses) which are related to the directional variables. (The azimuth of the western crest of circuses is -0.71, Talweg azimuth -0.63 and the height of main peak 0.63). While the effective factors in the northern slope (24 circuses) are mainly altitude variables (The average height of the western axle 0.74, the average height of the eastern axle 0.65, the height of the main peak 0.64). The analysis of regression determines "the average height of the western crest" in the northern slopes and "the western crest azimuth of circuses" in the southern slopes as the evolution factors. The above relations are because of the influence of the morphology of the slopes.