مكان‌يابي مراكز دفن پسماندهاي جامد شهري با استفاده از منطق فازي در محيط GIS مطالعه‌ي موردي: شهر زنجان

در شهر زنجان با توجه به بالا بودن نرخ رشد جمعيت و توسعه فيزيكي شهر، روزانه 270 تن پسماند جامد با تركيبات متفاوت وارد چرخه‌ي زيستي اين شهر مي‌شود. مكان فعلي دفن پسماندها نيز در محلي نامناسب در جنوب غربي شهر در منطقه مهترچاي قرار دارد. علاوه بر آن روش دفع و دفن زباله‌ها نيز در آن مركز غيراصولي بوده و موجبات آلودگي منابع حياتي از قبيل هوا، آب، خاك و چشم‌انداز شده است. از سوي ديگر اختلال در زندگي روزانه ساكناني كه در مجاورت مكان‌هاي دفع زباله قرار دارند لزوم مكان‌يابي محل جديد براي دفن مواد زايد را ضروري مي‌سازد. در پژوهش حاضر با استفاده از منطق فازي براي تعيين ارزش و وزن معيارهاي مختلف موثر در مكان‌يابي محل دفن پسماند جامد شهري زنجان در محيط GIS به طراحي يك مدل جهت انتخاب محل دفن پرداخته شده و پارامترهاي مورد استفاده از قبيل؛ شيب، توپوگرافي، خطوط گسل، فاصله از سكونتگاه‌ها و مراكز جمعيتي، فاصله از منابع آب‌هاي سطحي و زيرزميني، فاصله از جاده‌هاي دسترسي، نوع خاك و سنگ‌ها، كاربري اراضي منطقه و قابليت اراضي مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند و در نهايت پس از همپوشاني لايه‌ها سه مكان به صورت كاملاً مناسب، مناسب و نسبتاً مناسب شناسايي گرديد. كه پس از ارزيابي‌هاي به عمل آمده از همپوشاني لايه‌هاي وزن‌دهي شده گزينه كاملاً مناسب واقع در 35 كيلومتري شمال غربي زنجان در مسير جاده خلخال به عنوان مركز دفع بهداشتي پسماندهاي جامد شهر زنجان انتخاب گرديد. نتايج حاصل از تحليل، مورد كنترل زميني قرار گرفت و تا حدود زيادي رضايت‌بخش مي‌باشد.

In Zanjan city with high rate of population growth and physical development, every day 270 tons of solid waste with different compounds enters into the biological cycle of the city. The current location of disposed waste at inappropriate local is in Mehtrchay the region in the southwest city. In addition, waste disposal method was inappropriate and causes vital sources of pollution such as air, water, soil and landscape. On the other hand, disruption of daily life of those residents near waste disposal sites are necessary to locate for new location waste disposal. In this study, by using fuzzy logic the aim was to determine the value and different weight criteria affecting the location of municipal solid waste landfill in Zanjan by GIS to design a model and to select disposal site. Parameters used were; slope, topography, fault lines, distance from population centers, distance from surface and underground water resources, distance from access roads, type of soil and rocks, land use area, and land capability analysis was thereby analyzed. Finally, after overlapping the layers three sites as quite appropriate, suitable and moderately suitable were identified. After the evaluation, overlapping layers were obtained by Weighted Perfect Choice 35 kilometers from Zanjan in northwest of the Khalkhal road as Center for hygine solid wastes landfill site in Zanjan. Results of the analysis and control of land is largely satisfactory.