تجزيه و تحليل خصوصيات سيتوژنتيك در گياه دارويي رازيانه

تجزيه و تحليل خصوصيات سيتوژنتيك در گياه دارويي رازيانه

اين پژوهش به‌منظور بررسي وضعيت سيتوژنتيكي 11 جمعيت رازيانه با استفاده از سلول هاي مريستمي انتهاي ريشه انجام شد. نتايج نشان داد كه تعداد كروموزوم پايه در جمعيت هاي بررسي شده 11=x بود. بر اساس جدول دو طرفه استبينز، جمعيت هاي شماره 4، 8 و 10 در گروه A1، جمعيت هاي 5، 6، 7 ، 9 و 11 در گروه A2، جمعيت شماره 1 در گروه B1 و جمعيت هاي 2 و 3 در گروه B2 قرار گرفتند و دو جمعيت 2 و 3 نامتقارن‌ترين و متكامل‌ترين جمعيت ها بودند. تجزيه به مولفه هاي اصلي نشان داد كه دو مولفه اول در مجموع 63/70 درصد از كل واريانس موجود بين جمعيت ها را توجيه مي‌كند. در مولفه اول صفات ميانگين نسبت بازوي كوتاه به بلند، درصد كلي فرم، شاخص نامتقارن بودن درون كروموزومي و ميانگين نسبت بازوي بلند به كوتاه با داشتن بالاترين ضرايب بردارهاي ويژه داراي بيش‌ترين اهميت در واريانس بين جمعيت ها بودند. در مولفه دوم صفات نسبت طول بزرگ‌ترين كروموزوم به كوچك‌ترين، شاخص نامتقارن بودن بين كروموزومي و طول نسبي كوتاه‌ترين كروموزوم بيش‌ترين نقش را در ايجاد تنوع داشتند. تجزيه خوشه‌اي به روش وارد كه با برش نمودار خوشه‌اي در فاصله اقليدسي 4 انجام شد جمعيت هاي بررسي شده را در 3 گروه مختلف قرار داد. در اين بررسي بيش‌ترين فاصله ژنتيكي بين جمعيت شماره 1 و 7 وجود داشت كه بيان‌گر كم‌ترين قرابت آن‌ها بود. كم‌ترين فاصله ژنتيكي نيز بين جمعيت هاي 4 و 7 مشاهده شد. نمودار حاصل از پراكنش جمعيت ها بر اساس دو مولفه اصلي اول و دوم، جمعيت هاي بررسي شده را در 3 گروه متمايز قرار داد كه اين امر نتايج حاصل از تجزيه خوشه‌اي را تاييد كرد.

This study was done in order to evaluate cytogenetical condition of 11 fennel populations using meristematic cells of root tips. Based on the results, basic chromosome number was 2n=22 in all populations. According to Stebbins categorization, 4, 8 and 10 populations were classified in 1A symmetric class, 5, 6, 7, 9 and 11 populations were classified in 2A category, the first population in 1B and 2 and 3 populations in 2B categories. 2 and 3 populations were the most asymmetric and evolutionary populations. By using principal components analysis, the first two components justified %70.63 of total variance among populations. The long arm/short arm ratio, total form percentage (%TF), intra chromosomal asymmetry index (A1) and short arm/long arm ratio by having the highest coefficients of eigen vectors had the most important roles in populations variance. In the second component, the ratio of the longest chromosome to shortest chromosome, inter chromosomal asymmetry index (A2) and relative length of shortest chromosome had the most important role for total variation. The populations were classified in 3 groups by using cluster analysis and cutting dendrogram in 4 metric distances. The furthest genetically distance was observed between 1 and 7 populations, which indicate the least affinity between them. 4 and 7 populations had the shortest genetically distance. Diagram of populationʹs dispersion based on the first and the second components, grouped populations in three separated classes. It was in confirmation with the results of cluster analysis.