سنجش آسيب پذيري كشاورزان گندم كار در زمان خشكسالي مطالعه موردي: سرپل ذهاب، اسلام آبادغرب و جوانرود

Vulnerability Assessment of Wheat Farmers during Drought The Case of Study: Sarpole Zahab, Eslamabade Gharb, and Javanrood

خشكسالي به عنوان يك بلاي طبيعي، بيشترين خسارات مالي را بر جامعه كشاورزان وارد مي سازد. از اين رو، سنجش آسيب پذيري اولين مرحله در مديريت ريسك خشكسالي است. هدف از اين مطالعه، سنجش آسيب پذيري اجتماعي– اقتصادي كشاورزان گندم كار شهرستان هاي سرپل ذهاب، اسلام آبادغرب و جوانرود استان كرمانشاه، در زمان خشكسالي است. در اين مطالعه از روش پيمايشي استفاده شد و داده ها از370 كشاورز گندم كار با استفاده از روش نمونه گيري طبقه بندي چندمرحله اي جمع آوري گرديد. به منظور جمع آوري داده ها از مصاحبه ي حضوري با كشاورزاني كه خشكسالي سال هاي 88- 1386 را تجربه كرده بودند، بهره گرفته شد. پس از مرور ادبيات و مطالعات مقدماتي، شاخص هاي اجتماعي- اقتصادي آسيب-پذيري استخراج شدند. براي سنجش آسيب پذيري اجتماعي- اقتصادي كشاورزان گندم كار از فرمول مي بار و والدز (2005) استفاده شد. يافته هاي پژوهش نشان مي دهد كه كشاورزان جوانرود (37/3) بالاترين ضريب آسيب پذيري اقتصادي را داشتند. اين درحالي است كه كشاورزان سرپل ذهاب از لحاظ شاخص هاي اجتماعي با (28/3)، بيشتر آسيب پذير بودند. پژوهش حاضر دستاوردهايي را براي مديريت خشكسالي در استان كرمانشاه ارايه مي دهد. بر اين اساس، اگر هدف نهايي سياست گذاران كاهش خشكسالي باشد، بايد تخصيص منابع براي مناطق متاثر از خشكسالي بر اساس درجه ي آسيب پذيري كشاورزان صورت بگيرد.

Drought as a natural disaster creates most financial damage to agricultural community. Therefore, vulnerability assessment is a first step in drought risk management. The purpose of this study was to assess the socio-economic vulnerability of wheat farmers during drought in Sarpolezahab, Islamabad, and Javanrood Townships in Kermanshah province. This study used a survey design and collected data from 370 wheat farmers using multistage stratified sampling techniques. Face to face interview was used to collect data from farmers who experienced drought during 1386-1386. Socio-economic vulnerability indices were selected from literature review and pilot study. Vulnerability formula proposed by Me-Bar and Valdez (2005) was used to assess socio-economic vulnerability of wheat farmers during drought. Results revealed that Javanrood farmers had high economic vulnerability coefficient (3.37) whereas Sarpolezahab farmers were most vulnerable in terms of social indices (3.28). This study has implications for drought management in Kermanshah province. Based on finding, if drought mitigation is the ultimate goal of policy-makers, resource allocation for drought affected areas should be based on vulnerability level of farmers.