مطالعه تطبيقي نظريات مولوي و مزلو درباره انسان سالم و كامل

A Comparative Study of Mevlana "Molavi"and Maslowʹʹs view Points about a healthy Person and a Perfect Person

اين پژوهش مقايسه نظريات و افكار مولوي و مزلو بود، دو انديشمندي كه با يكديگر فاصله زماني جالب توجهي (مولوي در قرن هفتم هجري شمسي و مزلو در قرن چهاردهم هجري شمسي) داشتند و در جغرافياي مكاني كاملاً متفاوتي (مولوي در سرزمين ايران قديم يعني بلخ و مزلو در امريكا) زندگي مي‌كردند. مسلم است كه با اين توضيحات خاستگاه فكري و جهان‌بيني اين دو نيز كاملاً متفاوت بوده است، اما به‌رغم اين اختلافات، مولوي با اطمينان از وجود و دست‌يابي به انسان كامل در سراسر كتاب «مثنوي معنوي» در جستجوي انسان كامل و حكايات و نكته‌‌هاي او براي رساندن انسان به درجات كمال بود. هدف اصلي مزلو نيز دانستن اين مساله بود كه انسان براي رسيدن به كمال و خود شكوفايي تا چه اندازه توانايي دارد و بر اين باور بود كه اگر بتوانيم تمام استعدادهاي بالقوه خود را شكوفا كنيم، دست‌يابي به اين حالت آرماني هستي و تبديل شدن يا نزديك شدن به انسان سالم و كامل ممكن و مقدور خواهد بود. در عين حال، مي‌توان گفت كه تفاوت بين اين دو ديدگاه نيز شايان توجه است. در حالي كه مزلو روان‌شناسي مورد نظر خود را «روان‌شناسي بودن» و حضور در زمان حال مي‌نامد، مي‌توان گفت كه روان‌شناسي مورد‌نظر مولوي، گونه‌اي «روان‌شناسي با حق بودن» و گذر كردن از عرصه زمان است.

This study is a comparison between two thinkers’ ideas and thoughts with a considerable time interval (Mevlana in the 12th and Maslow in the 20th century);in completely different geographical locations (Mevlana"Molavi" in the land of ancient Iran; Balkh, and Maslow in America). It is obvious that the intellectual origins of their worldviews were quite different, but despite these differences, there are similarities between them. Mevlana is confident of achieving the perfect man; hence he uses the anecdotes in his book Massnavi to pave the ground for understanding and achieving the perfect man. Maslow’s purpose was also to know how the person can reach perfection; he held that reaching psychological health and perfection requires that people flourish their capabilities. At the same time, it could be said that the difference between the two views is noticeable. While Maslow calls his psychology as “the psychology of being” and talks about the presence at the present, we might say Mevlana’s psychology is a kind of “the psychology of being with God” and going beyond the realm of time.