مقايسه رهبري در انقلاب فرانسه و انقلاب اسلامي ايران

Comparison of the Leadership in the Islamic Revolution of Iran and French Revolution

عنصر رهبري مهم‌ترين عامل شكل گيري و كاميابي يك جنبش اجتماعي است و هيچ انقلاب بزرگ اجتماعي-سياسي را در تاريخ بدون برخورداري از اين عنصر نمي توان سراغ گرفت، هر چند در هر انقلابي نقش رهبري به گونه‌اي خاص متجلي مي‌شود. اين ويژگي درباره پيروزي دو انقلاب اسلامي ايران و فرانسه نيز صادق است. در انقلاب 1789 فرانسه؛ ميرابو، دانتون و روبسپير به ترتيب در جايگاه رهبري ايفاي نقش نمودند و در كنار آنان، روشنفكران و همچنين بورژوازي در موقعيت رهبري سياسي انقلاب ظاهر شدند اما در انقلاب اسلامي ايران امام خميني(ره) با برخورداري از شخصيت كاريزمايي خويش نقش طراز اول را در رهبري بر عهده داشت كه البته در كنار ايشان شخصيت‌هايي مانند شريعتي، طالقاني، بازرگان، مطهري نيز حضور داشتند. تفاوت رهبري دو انقلاب در اين نكته است كه با وجود تاثير انكارناپذير رهبران انقلاب فرانسه، آنان فاقد برنامه منسجم و مشخصي براي رهبري بوده و از مختصات رهبري كاريزماتيك بهره‌مند نبودند، اما در رهبري انقلاب اسلامي ايران، امام خميني با شخصيت معنوي و كاريزمايي خود و تحت لواي مكتب اسلام نقش مهمي در هدايت انقلاب بر عهده داشت. اين مقاله با رويكرد توصيفي- تحليلي نگاشته مي‌شود و از روش كتابخانه‌اي براي گردآوري داده‌ها استفاده مي‌كند.

Leadership is the most important element in the formation and success of every social movements and no great revolution could be found without leadership during history, although the role of leaders represented differently. This rule is right and applicable in both the Islamic revolution and French revolution. In French revolution some figures such as Mirabou, Danton, and Robespierre appeared as leaders in addition to some intellectuals and Bourgeoisie , but in the Islamic revolution of Iran, Imam Khomaini appeared as the most distinguished charismatic leader without any rival, though some characters such as Dr Shariati, Ayatollah Motahhari, Ayatollah Taleghani and Bazargan shared in the leadership role too. This article inspired by descriptive- analytical approach deploys documentary and library study for data collection and concentrates on the element of leadership of these two revolutions comparatively. Findings show that the leadership in French revolution lacked divinity and charismatic characteristics, while the Islamic revolution directly was inspired by theocratic tenets and charismatic feature. Furthermore French revolution had no specific figure as its leader and its leadership has been accomplished collectively, but the Islamic revolution is known by Imam Khomaini as its sole and the most distinguished leader, who mobilized the oppressed and deprived people under the umbrella of religious doctrines successfully.