پيش بيني رفتارهاي مخاطره آميز در نوجوانان و بررسي رابطه آن با منبع كنترل و سبكهاي تصميم گيري

Prediction of risk taking behaviors in adolescents by locus of control and decision making

هدف: هدف اصلي اين مطالعه بررسي رابطه بين منبع كنترل، سبكهاي تصميم گيري با رفتارهاي مخاطره جويانه نوجوانان شهرستان دزفول بود. روش: روش پژوهش حاضر از نوع همبستگي بود. بدين منظور، 450 دانش آموز دبيرستاني (ميانگين سني 3/16 سال و انحراف استاندارد 08/1) شهر دزفول به شيوه تصادفي چندمرحله اي انتخاب شدند. در اين مطالعه از مقياس سنجش رفتارهاي پرخطر برنر، كانينز و كان، مقياس منبع كنترل دروني و بيروني راتر و پرسشنامه سبكهاي تصميم گيري عمومي اسكات و بروس استفاده شد. يافته ها: نتايج پژوهش نشان داد كه رفتار مخاطره جويانه با منبع كنترل بيروني رابطه مثبت معني-دار دارد. علاوه بر آن، منبع كنترل بيروني با سبك هاي تصميم گيري شهودي و وابسته رابطه مثبت و با سبك تصميم گيري منطقي رابطه منفي دارد، در حاليكه منبع كنترل دروني با سبك منطقي رابطه مثبت دارد. همچنين، نتايج تحليل رگرسيون چندمتغيره نشان داد كه منبع كنترل، سبك تصميم گيري، جنسيت و سن در مجموع 48% از تغييرات واريانس رفتار مخاطره-جويانه را تبيين مي كنند. نتيجه گيري: با توجه به اينكه نوجوانان در معرض خطرات جسماني، روان شناختي و اجتماعي فراواني هستند، مي توان با استفاده از نتايج اين مطالعه ميزان آسيب پذيري آنان را كاهش داد.

The aim of this study was to determine the relationship between locus of control and decision making with risk taking behaviors of adolescents. Participants were 450 high school students (M= 16/3 and SD= 1/08) in Dezful who were selected through multi stage randomize sampling method. Participants completed Young’s Risk Behaviors Scale, Rutter’s Internal, external locus of control Questionnaires, and General Decision Making Style. Results showed that risk taking behavior were positively correlated with external locus of control, dependent and intuitive decision making styles and were correlated negatively with rational decision making styles. Internal locus of control was positively related with rational decision making styles. A standard multiple regression analysis was conducted to evaluate how well locus of control, decision making, age, and gender could predict the risk taking. Result of this analysis showed that the locus of control, decision making style, gender and age explained 48% of the risk taking behavior’s variance