بررسي تاثير جيبرلين، اسيد ساليسيليك و اسيد آسكوربيك بر بهبود خصوصيات جوانه زني بذر زوال يافته كلزا

Effects of Gibberellin, Salicylic Acid, and Ascorbic Acid on Improvement of Germination Characteristics of Deteriorated Seeds of Brassica Napus

كلزا به عنوان يكي از مهمترين گياهان دانه روغني در ايران مورد كشت قرار مي گيرد. زوال و فرسودگي بذر در طي انبارداري مهمترين عامل خسارت به بذر مي باشد. هدف از انجام اين آزمايش بررسي اثر برخي هورمون هاي گياهي و ويتامين بر بهبود خصوصيات جوانه زني بذرهاي زوال يافته كلزا (Brassica napus) بود. تيمارهاي تحقيق مجموعا 20تيمار شامل 5 دما (5 ،15، 25، 35و 45 درجه سانتي گراد) و 4 رطوبت محتوي بذر (5،9،13 و17 درصد) براي فراهم آوردن محيط انبار بودند. بعد از 90 روز از انبارداري، درصد و سرعت جوانه زني براي 20 محيط انجام شد. از بذرهاي اين 20 محيط، بذر سه محيط 9/35، 13/25 و17/25 به عنوان بذرهاي زوال يافته، براي آزمايش بعدي انتخاب شدند. آزمايش دوم به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي در4 تكرار انجام گرفت. تيمارهاي آزمايش شامل سه شدت زوال به ترتيب شامل جوانه زني بالا (74 %)، متوسط (47 %) و پايين (5 %) به ترتيب ناشي از شرايط رطوبت محتوي بذر/ دماي نگهداري 9/35، 13/25 و17/25 و سه تيمار اسيد جيبرليك ، اسيد ساليسيليك و اسيد آسكوربيك، در چهار سطح شاهد، 25 ،50 و 100 ppm بود. نتايج نشان داد كه اثر متقابل زوال در پرايمينگ در غلظت براي درصد جوانه زني و درصد گياهچه نرمال در سطح پنج درصد و براي صفات سرعت و متوسط زمان جوانه زني، طول گياهچه، وزن گياهچه و شاخص ويگور1و2 درسطح يك درصد معني دار بود. در اين تحقيق بهترين تيمار براي بهبود خصوصيات جوانه زني بذرهاي زوال يافته استفاده از اسيد آسكوربيك در غلظت 100 ppm بود، كه سبب افزايش 29 درصدي در جوانه زني و 48 درصدي در گياهچه هاي نرمال گرديد.

One of the most important oilseed plants in Iran is rapeseed. Seed quality is affected by deterioration and aging during storage. The purpose of this study was to evaluate the roles of various chemicals on the recovery of germination characteristics in deteriorated seeds of rapeseed. In this study, one commercial Brassica napus cultivar (okapi) was used. This experiment had two parts. In the first part, seeds with different moisture contents (5, 9, 13, 17%) were stored in incubators set at five temperatures (5, 15, 25, 35, 45?C). After 90 days, germination was conducted for these 20 storage conditions. In the second part, deteriorated seeds with high germination percentage (74%), medium germination percentage (47%) and low germination percentage (5%) resulted from following treatments: 9/35, 13/25 and 17/25 (moisture content/ storage temperature), respectively, were treated with various chemicals. These chemicals were gibberellic acid, salicylic acid and ascorbic acid in four levels including control, 25, 50 and 100 ppm. A factorial experiment was conducted in a completely randomized design with four replications. Analysis of variance showed that the main effects of deterioration, chemicals concentrations and their interactions were significant for all measured traits. The best treatment was ascorbic acid with concentration of 100 ppm which increased germination percentage and percentage of normal seedling by 29 and 48%, respectively.