درآمدي بر نظريه‌پردازي ديني روابط بين‌الملل

چكيده اهميت تدوين نظريه ديني روابط بين‌الملل، اين سيوال را فرارو نهاده است كه چگونه مي‌توان برمبناي منابع معتبر و روش علمي مقبول انديشمندان ديني، به نظريه‌اي منسجم دست يافت؛ به گونه‌اي كه انتظارات جامعه علمي روابط بين‎الملل را نيز پاسخگو باشد؟ با اين وجود، نفوذ تفكر دين‌گريز در اين قلمرو علمي و ابهامات ناشي از مفهوم و جايگاه علمي تيوري ديني بر اين مباحث سايه افكنده است. نوشتار حاضر به عنوان مدخلي بر نظريه‌پردازي ديني روابط بين‌الملل تلاش مي‌نمايد تا دو سيوال اساسي را بررسي نمايد. نخست آنكه چرا نمي‌توان در فهم و تبيين مناسبات بين‌الملل به نظريه‌هاي موجود اين علم اكتفا نمود؟ ديگر آنكه نظريه ديني روابط‌ بين‌الملل از چه ماهيت ديسيپليني برخوردار است؟ از اين رهگذر با تفكيك ميان نظريه‎پردازي و امكان‌سنجي آن در حوزه تيوري ديني روابط بين‌الملل، اهميت و ضرورت دو سطح از فعاليت را تبيين نموده و با تشريح جغرافياي بحث، درصدد است تا جايگاه اين نوع نظريه پردازي در مباحث علوم اجتماعي و نسبت آن با ديگر دانش‌هاي اين حوزه و ساير دانش‌هاي اسلامي، و ماهيت ديسيپليني نظريه ديني روابط بين‌الملل را تشريح نمايد.

The importance of the formulation of a religious theory for international relations has raised the question of how a consistent religious theory based on authoritative sources and scientific methodologies accepted by religious scholars can be achieved. This theory is also meant to meet the expectations of international relations scholars. However, this is overshadowed by great influence exerted by secular thought in this scientific discipline and ambiguities resulting from the scientific concepts and position of religious theories. This article as an introduction to the formulation of a religious theory for international relations tries to answer two essential questions. First, why the world can no longer rely on existing international theories? And second, what is the nature of a religious theory of international relations in terms of a scientific discipline? To answer these questions, the author tries to describe the status of this kind of theorization in social sciences and its relations to other fields of knowledge, Islamic knowledge and the disciplinary nature of a religious theory of international relations through distinguishing between such theories and its feasibility and explaining the importance and necessity of these two levels of a scientific activity.