گابروي هشت سر كليبر؛ اثر متاسوماتيسم مرتبط با فرورانش

Gabbro from the Kalaybar, Hasht-Sar; subduction-related metasomatism effect

در منطقه هشت سر كليبر در بخش غربي زمين درز ديرينه تتيس دوم (شمال غرب ايران)، توده گابرويي با سن قديمي تر از پاليوسن برونزد دارد. ماهيت اين گابرو شوشونيتي است و از نظر جايگاه زمين ساختي مشخصات ژيوشيميايي مربوط به كمان را نشان مي دهد. اين واحد عمدتا پتاسيم بالا بوده و در نمودار عنكبوتي بهنجار شده به گوشته اوليه از Rb, Ba, U, Th, Pb غني و از Ta, Nb, Ti و نيز Hf, Zr تهي شده است. ماگماي مولد گابروها از ذوب بخشي با آهنگ پايين (10% > ) لرزوليت اسپينل – گارنت دار حاصل شده است. با در نظر داشتن نسبت هاي عناصر جزيي مشخص مي شود كه منشا اين گابروها توسط سيالات خارج شده از پوسته فرورونده به شدت متاسوماتيزه شده و سپس به دليل آلايش با پوسته، LILE در آن افزايش يافته است. با توجه به همراهي اين سنگ ها با مجموعه مربوط به زمين درز پاليوتتيس دوم به نظر مي رسد گابروها در ارتباط با فرورانش مربوط به بسته شدن اين اقيانوس تشكيل شده اند. متاسوماتيسم زون فرورانش فرايند با اهميتي است كه باعث ناهمگني گوشته و تغيير در نسبت هاي ژيوشيميايي ماگماهاي توليد شده در اين ناحيه شده است.

In the Kalaybar Hasht-Sar area, in the western part of secondary Palaeo-Tethys suture zone (NW Iran), gabbro intrusion, which is older than Paleocene in age, has cropped out. This gabbro is shoshonitic in composition with has arc type geochemical composition. The rocks show high K2O concentration and enrichment of Rb, Ba, U, Th and Pb and depletion of Ta, Nb, Ti also Hf, Zr on primitive mantle-normalized spider diagrams. The parental magma of gabbro is formed by low partial melting rate (less than 10%) of spinel-garnet lherzolite. According to trace elemental ratios, the gabbro was derived from a source strongly modified by subducted slab fluids. Then crustal contamination caused the LILE enrichment in the magma. Considering accompany of the rocks with Palaeo-Tethys suture zone suit, it seems that gabbro was formed due to subduction of this oceanic crust. Metasomatism above subduction zone is an important process that produced heterogeneous mantle and thus changes in geochemical ratios of the magma.