نقش جنگل‏كاري در احيا اكوسيستم‌هاي جنگلي آسيب ديده از جنگ خليج فارس

Restoration reforstation practices In forest ecosystems of Iran damaged by Kuwaiti burning oilwells

براي دست‏يابي به نقش جنگل‌كاري در احيا اكوسيستم‏هاي جنگلي آسيب ديده از جنگ سال 1991 خليج فارس، 6 قطعه جنگل دست كاشت در سه استان خوزستان، فارس و بوشهر با NDVI متفاوت انتخاب گرديد. در هرسايت، سازگارترين گونه‌هاي كاشته شده با استفاده از طرح آماري بلوك‏هاي كامل تصادفي با سه تكرار با هم مقايسه شدند. در هركرت آزمايشي، كليه ويژگي‌هاي كمي و كيفي پايه‏ها ثبت گرديد. براي تاثير گونه‌هاي درختي در جذب آلاينده‏ها از محيط و كاهش آن‏ها، نمونه‏هاي برگ از 4 جهت تاج درخت و از برگ‌هاي مسن و قديمي برداشت، و مورد تجزيه قرارگرفتند. به‏منظور تعيين تاثير نوع گونه درختي بر روي آلاينده‏هاي خاك، كه تحت تاثير باران‏هاي اسيدي و سياه قرار گرفته‌اند، از سه عمق مختلف در زير تاج درختان نمونه‏برداري‌گرديد، و ميزان مواد و عناصر موجود در آن‏ها تعيين و مورد تجزيه و تحليل قرار گرفتند. نتايج تحقيقات نشان مي‌دهند كه نقش درختان در كاهش آلاينده‌ها، يك همبستگي كامل به سرشت گونه، ويژگي‌هاي رويشگاه و همچنين ميزان و شدت آلودگي دارد. در مناطقي كه آلودگي شديد بوده و خاك رويشگاه حاصل‏خيز و از نظر رطوبتي، گياه تحت تنش نباشد، گونه‌هاي بومي پده و شيشم نسبت به گونه‌هاي خارجي برتري داشته، و بيش‏ترين جذب را داشته‏اند، و در بين گونه‌هاي وارداتي نيز گونه‌هاي جنس اكاليپتوس بيش‏ترين نقش را در كاهش آلودگي داشته‏اند. بررسي‏هاي انجام شده بر روي مقدار سرب (Pb) در افق‏هاي مختلف خاك نشان مي‌دهد، در بين گونه‌هاي تحت بررسي، گونه‌هاي جنس اكاليپتوس، بيش‏ترين قابليت جذب سرب را از خاك داشته و گونه‌هاي جنس آكاسيا و همچنين گونه شيشم به‏ترتيب در مقام‏هاي بعدي قرار دارند. در سايت‌هاي مختلف، در شرايطي كه شاخص NDVI شديد باشد گونه Eucalyptus microtheca در مقايسه با ديگر گونه‌ها قادر خواهد بود مقادير زيادي تركيبات روي، سرب و كادميم را از خاك جذب و در برگ‌هاي خود ذخيره نمايد.

In order to find out the role of Reforstation Practices in Forest ecosystems restoration damaged by 1991 Persian Gulf War. six sites were selected in three proviences: Khozestan, Fars and Boushehr with different NDVI. In each site adaptable species were planted and compared according to the ecological conditions using a randomized complete block design with three replications . Information such as Quantitative and qualitive data and leaf sample from old leaves on four sides of crown cover were recorded. The effect of tree species on absorb pollutants from the environment and reducing their leaves 4 samples from acid and black rains from different depths under crown cover were harvested and analyzed. The results showed that the roles of tree on decreasing pollution, completely related to trees characteristics, site factors (environmental factors) and also rate and concentrations of pollution. In regions that, NDVI and site soil were high fertility and no water deficit, native trees such as Popolus euphratica and Dalbergia sissoo were superior to exotic species, because of their ability to uptake more soilʹs material. Among exotic trees, Eucalyptus species were superior to others. These species had more roles in decreasing pollution.Investigations on soil (Pb) element in different profiles and species, showed that the capacity of Eucalyptus ssp. for soil component uptaking were better than other species. After that, Acacia spp. and Dalbergia sissoo were more successful to decrease pollution soil. other results indicated that when NDVI was high, Eucalytus microtheca enabled to uptake massive Pb, Zn, Cd compounds and restored them in their leaves.