تحليل كارايي داده‌هاي ETM+ در تعيين مناسب‌ترين شاخص‌هاي گياهي (مطالعه موردي: حوضه آبخيز وازرود)

Efficiency of ETM+ Data Analysis to Determining of Suitable Vegetation Indices (Case Study: Vazrud Watershed)

به‌منظور بررسي توانايي داده‌هاي رقومي سنجنده ETM+ در برآورد تاج پوشش گندميان، فورب‌ها، بوته‌اي‌ها و درختچه‌اي‌ها، داده ماهواره لندست 7 مربوط به روز 18 ژوييه 2000 ميلادي، در مراتع حوزه آبخيز وازرود استان مازندران مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. در اين تحقيق با روش نمونه‌برداري تصادفي، داده‌هاي ميداني متعلق به 306 پلات (درصد تاج پوشش گندميان، فورب‌ها، بوته‌اي‌ها، درختچه‌اي‌ها و خاك لخت) در قالب 34 واحد نمونه‌برداري، در روزهاي 25 تيرماه 1388 و 27 تيرماه 1389 جمع‌آوري شد. به‌منظور تعيين مختصات نقاط نمونه‌برداري و تطابق آنها با پيكسل‌هاي ذي‌ربط، از دستگاه مكان‌ياب (GPS) استفاده شده است. داده‌هاي ماهواره‌اي كه پيش‌تر تصحيح هندسي شده بودند، با نقشه‌هاي توپوگرافي رقومي 1:25000 سازمان نقشه‌برداري ايران كنترل گرديدند. پس از به‌كارگيري شاخص‌هاي گياهي به‌منظور بررسي روابط همبستگي و انتخاب مدل‌هاي مناسب، ابتدا هر يك از متغيرهاي درصد تاج پوشش گندميان، پوشش فورب‌ها، پوشش بوته‌اي‌ها، پوشش درختچه‌اي‌ها و خاك لخت به عنوان داده‌هاي زميني و ميانگين ارزش رقومي 9 پيكسل (3 3) باندهاي 1 تا 5 و 7، و شاخص‌هاي گياهي مربوط به نقاط نمونه‌برداري استخراج گرديدند و وارد نرم‌افزار آماري شدند. با استفاده از روش رگرسيون خطي نيز تجزيه و تحليل لازم انجام گرفت كه نتايج آن نشان از همبستگي معني‌دار بين داده‌هاي سنجنده ETM+ با گروه‌هاي گياهي داشت. در اين ميان باند چهار سنجنده با ضريب همبستگي 43/0 بيشترين همبستگي را با تاج پوشش گندميان داشته، و باند پنج آن با ضريب همبستگي 36/0 با تاج پوشش بوته‌اي‌ها بالاترين همبستگي را نشان داده است. در خصوص تاج پوشش فورب‌ها شاخص IPVI با ضريب همبستگي 60/0 نشان‌دهنده بيشترين همبستگي بوده است. در مورد تاج پوشش گندميان، شاخص VARI با ضريب همبستگي 45/0 همبستگي بالايي را نشان داده است. براي پوشش بوته‌اي‌ها شاخص MSI با ضريب همبستگي 39/0 بيشترين همبستگي را نشان داد. شاخص MIRV1 نسبت به خاك لخت منطقه ضريب همبستگي 37/0، و با پوشش كل منطقه ضريب همبستگي 36/0، نشان از بيشترين همبستگي داشته است. نتايج حاكي از آن‌اند كه اين سنجنده كارايي مناسبي براي تشخيص انواع مختلف پوشش زميني با شاخص‌هاي گياهي دارد.