بررسي اكولوژيك و شكل زيستي گياهان اسانس‌دار استان يزد

Investigation of ecological factors and life forms of Aromatic Plants in Yazd Province

با توجه به اهميت گياهان معطر و اسانس‌دار، طرح تحقيقاتي بررسي اكولوژيك گياهان اسانس‌دار استان يزد به منظور اهلي ‌كردن و كشت آنها، به اجرا درآمد. براي اين منظور با مراجعه به منابع علمي و كاوش‌هاي كامپيوتري مطالعه كلي پيرامون گونه‌هاي گياهي اسانس‌دار موردنظر صورت گرفت. سپس با مراجعه به رويشگاه‌هاي مختلف، فاكتورهاي اكولوژيك شامل مشخصات خاك، طول و عرض جغرافيايي، ارتفاع از سطح دريا، درصد شيب، جهت شيب، ميانگين بارندگي ساليانه، گونه‌هاي همراه، گونه ‌يا گونه‌هاي غالب و وضعيت شادابي گياه در طبيعت ثبت گرديد. نتايج نشان داد كه از 950 گونه فلور استان، 71 گونه گياه اسانس‌دار خودرو متعلق به 41 جنس و 16 تيره مي‌باشند. بيشترين تعداد گونه‌ها به ترتيب مربوط به تيره Lamiaceaeبا 36 گونه، Asteraceae با 10 گونه و Apiaceae با 8 گونه مي‌باشند. از ميان جنس‌هايي كه نسبت به بقيه داراي گونه‌هاي بيشتري هستند، مي‌توان به جنس Nepeta با 9 گونه، Salvia با 7 گونه و Artemisia با 4‌ گونه اشاره كرد. از نظر شكل زيستي، 7/50 درصد گونه‌ها همي كريپتوفيت، 9/9 درصد كريپتوفيت، 14 درصد تروفيت، 7/12 درصد فانروفيت و 7/12 درصد كامفيت هستند. همي كريپتوفيت‌ها (7/50 درصد) مهمترين شكل‌هاي زيستي گياهان اسانس‌دار استان را تشكيل مي‌دهند. به طور كلي اكثر گونه‌هاي اسانس‌دار جز گونه‌‌هاي همراه در تيپ‌هاي گياهي مي‌باشند. به جز گونه‌‌هاي Artemisia sieberi Besser. و Artemisia aucheri Boiss. كه تشكيل تيپ‌هاي گياهي را مي‌دهند و در سطح وسيعي پراكنش دارند. بيشترين فراواني گونه‌هاي اسانس‌دار در مناطق كوهستاني و ارتفاعات در اقليم‌هاي خشك سرد و نيمه خشك سرد مشاهده مي‌گردند.

Due to importance of Aromatic plants in food and medicine industrial,this research was carried in the project of the research project of « ecological investigation, of aromatic plants for cultivation and domestication » has been carried out in yazd province, the general study was started refering to scientf resources and compute researches. then the ecological parameters of different, plantations such as pedology position,elevation, direct slope, precentag of slope, perecetage of, prcipitation have been recorded. The result showed of 950 species flora of province 71 species of Aromatic plants belong to 41 genera and 16 family.The most familes are Lamiaceae, Asteraceae and Apiaceae with 36,10 and 8 species respectivly. The most genera are Nepeta with 9 species, Salvia with 7 species and Artemisia with 4 species.life forms of the plant species of province include Hemichryptophytes 50.7%, Cryptophytes 9.9%, Therophytes 14% Phanerophytes12.7% and chamaephytes, 12.7%. The improtant life formsis Hemichryptophytes.