بررسي آلودگي ماهيان شيربت رودخانه كرخه به نماتودهاي مشترك با انسان

Zoonotic parasitic contamination study of Barbus grypus fish in Karkheh river

ماهي شيربت با نام علمي Barbus grypus يكي از ماهيان بومي و با ارزش مناطق غرب و جنوب غربي ايران به ويژه استان خوزستان است كه شركت سهامي شيلات ايران ماهي مذكور را به تازگي به مجموعه ماهيان استخرهاي پرورشي اضافه نموده است. با توجه به بازارپسندي بالاي اين ماهي در نزد اهالي منطقه، انگل¬هاي مشترك آن از لحاظ بهداشت عمومي داراي اهميت ويژه¬اي مي¬باشند. در تحقيق حاضر 40 قطعه ماهي شيربت از آب¬هاي رودخانه كرخه در استان خوزستان در كنار يخ به آزمايشگاه بخش بهداشت و بيماري¬هاي آبزيان منتقل گرديد. ماهيان به روش استاندارد كالبدگشايي شده و كرم¬هاي دستگاه گوارش و محوطه بطني به كمك الك شماره 100 جدا¬سازي شدند. سپس انگل¬هاي جدا شده در محلول حاوي 70 درصد اتانول و 5 درصد گليسرين تثبيت شدند. در نهايت نماتود¬هاي جدا شده پس از شفاف‌سازي با لاكتو¬فنل، با كانادابالزام مونته شده و زير ميكروسكوپ نوري مورد بررسي قرارگرفتند و با استفاده از كليدهاي تشخيص در حد جنس شناسايي گرديدند. نتايج بررسي حاضر نشان داد كه اين ماهيان به 3 نوع نماتود زئونوز، شامل آنيزاكيس به ميزان 10 درصد، كاپيلاريا به ميزان 5 درصد و كونتراسكوم به ميزان 5/47 درصد آلودگي داشتند و نماتود آنيزاكيس براي اولين بار از ماهي شيربت گزارش مي‌گردد.

Barbus grypus is one of the native and valuable fish of water closet basins of West and South West of Iran, especially in Khouzestan province. Recently, Iranian fisheries organization has added this fish to the polyculture system of cyprinids. Regards to the high admissibility of this fish among the people of these regions, its zoonotic parasites have especial importance for public health. In this study, 40 fish (Barbus grypus) which were alive or recently caught from Karkheh river, were transported on ice to the Department of aquatic animal health and diseases. Standard necropsy was carried out and the helminths of gastrointestinal tract and abdomen separated by sift number 100. Then, the separated parasitic samples were fixed in a solution containing 70% ethanol and 5% glycerin. The separated nematodes were studied under light microscope after clearation by lactophenol and mounted by Canada balsam. Then, their genus was identified using special references. Results show that the fishes were contaminated to the 3 zoonotic nematodes comprising: Anisakis sp. (10%), Capillaria sp. (5%), and Contracecum sp. (47.5%). The Anisakis sp. nematode was reported for the first time in Barbus grypus.