شاخص سازي تركيبي توسعه انساني مبتني بر آموزه‌هاي تمدن اسلامي و بكارگيري آن در ارزيابي جايگاه جمهوري اسلامي ايران

Construction of Composite Indicator for Human Development Based on Islamic Civilization’s Teachings and its Simulation in Assessing the Position of the Islamic Republic of Iran

در اين تحقيق شاخص‌تركيبي‌جامعي جهت سنجش توسعه انساني مبتني برآموزه‌هاي تمدن اسلامي ارايه مي‌شود. بر مبناي تحليل مباني نظري مبتني بر آموزههاي تمدن اسلامي، توسعه‌انساني مدنظر اين پژوهش شامل ابعاد «اقتصادي- رفاهي»، «اجتماعي- فرهنگي»، «مذهبي- اخلاقي»، « سياسي- حكمراني» و «علمي- آموزشي» مي‌شود كه اين ابعاد پس از بسط آموزه‌هاي اسلامي در حوزه حيات انساني به دست آمده‌‌اند. مبتني بر روش‌شناسي هفت‌ مرحله‌اي ساخت يك شاخص‌ تركيبي جامع، شاخص‌نهايي پژوهش استخراج مي‌شود و يافته‌هاي پژوهش نشان مي‌دهد كه بُعد علمي- آموزشي و مولفه سلامت و بهداشت عمومي، از مهمترين نقاط قوت جمهوري اسلامي ايران هستند به نحوي كه چنانچه اين بُعد و مولفه از اهميت و وزن بيشتري در شاخص‌نهايي برخوردار باشند، جايگاه ايران تا 10 رتبه نيز قابل صعود خواهد بود. از سوي ديگر بُعد اقتصادي – رفاهي (به جز مولفه سرمايه‌هاي زيرساختي) و مولفه كارايي سازمان‌هاي دولتي و نهاد‌هاي قانون‌گذاري از مهمترين نقاط ضعف جمهوري اسلامي ايران به شمار مي‌روند و بهبود مولفه‌هاي محيط كسب و كار، شاخصهاي اقتصادكلان، قانون‌گذاري كارشناسانه و ثبات قوانين و بالابردن كارايي دستگاههاي اجرايي، مي‌تواند تاثير بسزايي بر جايگاه جمهوري اسلامي ايران داشته باشد.

This research provides a comprehensive composite indi-cator to evaluation human development based on Islamic civilization’s teachings. According to analysis of theoretical framework of Islamic civilization’s teach-ings, human development in this research includes “economic-welfare”, “social-cultural”, “religious-ethical”, “political-governmental” and “scientific-educational” dimensions which are derived from the extension of Islamic teachings in the field of human life. Final composite indicator of this research will be derived from a seven-step method and findings of that indicator show that scientific-educational dimension and public health component are the most important strengths of I.R. Iran in which if these elements have more weight in final composite indicator, situation of I.R. Iran will be 10 steps higher than current situation. But the economic-welfare dimension (except infrastruc-ture capitals) and the efficiency of governmental organ-izations and legislative institutions are the most impor-tant weaknesses of I.R. Iran and improvement of busi-ness environmental, macroeconomics indicators, professional legislation and stability of laws and regulations and increment of efficiency of executive organizations could have important effect on situation of I.R. Iran.