بررسي پيامدهاي سياسي قاعده لاضرر

An Inquiry into the Political Consequencies of the Principle of No Harm

در ميان قواعد متعدد فقهي، قاعده لاضرر، از جمله قواعدي است كه كارايي بسياري در فقه سياسي دارد. بررسي روايات مربوط به قاعده لاضرر، تعيين مفاد ادله اين قاعده، و مهم‌تر از همه، تبيين پيامدهاي آن، هدف مقاله حاضر است. مقاله با بررسي سه ديدگاه حكم حكومتي، حكم ثانوي و حكم عقلي، به پيامدهاي مهم قاعده لاضرر مي‌پردازد. به نظر نويسنده، دو ديدگاه حكم حكومتي و حكم ثانوي، به دليل محدوديت نمي‌توانند به‌صورت كامل مفاد قاعده لاضرر را تبيين كنند؛ درحالي‌كه ديدگاه حكم عقلي با جمع ميان دو حكم حكومتي و حكم ثانوي، به‌خوبي مي‌تواند پيامدهاي اين قاعده را تبيين نمايد.

“The principle of no harm” is one of the several legal principles which has many applications in political jurisprudence. The present paper tries to analyze the traditions related to this principle, determine the content of its proofs, and most importantly elaborate on its consequencies. It deals with the important consequencies (requirements) of this principle through analyzing three existing views, that is, governmental judgment, secondary judgment, and intellectual judgment. The researcher believes that the two first views – governmental judgment and secondary judgment- cannot explain the content of the principle of no harm, due to their limitation while the view of intellectual judgment can well explain the consequencies of this principle by combining governmental and secondary judgment