بررسي اثر انواع و مقادير مختلف كودهاي آلي و شيميايي بر ميزان برخي عناصر پرمصرف برگ و دانه در ذرت (Zea mays L.)

Study of some macronutrient in leaf and grain of corn (Zea mays L.) in response to application of organic and chemical fertilizers.

به منظور بررسي اثر انواع و مقادير كودهاي آلي و معدني بر ميزان برخي از عناصر پرمصرف در برگ و دانه، شاخص سطح برگ و محتوي كلروفيل برگ در ذرت (رقم سينگل كراس 704)، آزمايشي در مزرعه پژوهشي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري در سال 1386، به صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي با دو عامل و سه تكرار انجام شد. عامل اصلي 8 تيمار كودي شامل شاهد (بدون مصرف كود شيميايي و آلي)، كود شيميايي (سولفات پتاسيم، سوپر فسفات تريپل هر يك به ميزان 75 و اوره به ميزان 200 كيلوگرم در هكتار)، كمپوست زباله، ورمي كمپوست و لجن فاضلاب هر يك به ميزان 20 و40 تن در هكتار و همراه با 50 درصد كود شيميايي بود و عامل فرعي نيز تفاوت كاربرد يك ساله و دو ساله تيمارهاي كودي در نظر گرفته شد. بر اساس نتايج، نوع و مقدار كود مصرفي بر نيتروژن برگ، نيتروژن دانه، فسفر دانه، محتوي كلروفيل برگ و شاخص سطح برگ تاثير معني داري را نشان داد. همچنين مدت مصرف كود بر تمامي صفات مورد بررسي به جز پتاسيم برگ و دانه و نيتروژن دانه موثر بود. نوع كود مصرفي و استفاده از آن به مدت يك سال و يا دوسال متوالي موجب اثرات معني داري بر پتاسيم برگ، محتوي كلروفيل برگ، شاخص سطح برگ و عملكرد دانه شد. در بين صفات مورد بررسي عملكرد دانه با نيتروژن دانه و شاخص سطح برگ همبستگي مثبت و معني داري نشان داد. در مجموع مي توان گفت كه استفاده از كمپوست زباله شهري، ورمي-كمپوست و لجن فاضلاب علاوه بر كاهش آلودگي محيط زيست مي تواند نقش مثبتي را در افزايش عملكرد ذرت ايفا كند.

In order to study the effect of different types and rates of organic and chemical fertilizers on some macronutrients of leaf and grains of corn (Zea Mays L.) experiment was conducted at research farm of Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University during 2007. The experiment was arranged in split plot based on complete randomized block design with two factors and three replications. Main plot included 8 fertilizer treatments (consisting of 20 and 40 Mg.ha-1 of municipal waste compost, vermicompost, sewage sludge combined with 50 percent of chemical fertilizer, chemical fertilizer and control). Sub plots were considered as one year or two years application of fertilizer. Results showed that different types and rates of organic and chemical fertilizers had significant effect on grain yield, leaf nitrogen, grain nitrogen, grain phosphor, leaf chlorophyll content and Leaf Area Index (LAI). Meanwhile, one year and two years application of these fertilizers caused significant differences on all mentioned traits with the exception of grain potassium, leaf potassium and grain nitrogen. Interaction effect of two factors was significant with the exception of leaf potassium, leaf chlorophyll content, LAI and grain yield. Among traits, LAI and grain nitrogen had the highest correlation with grain yield. Generally, it seems that using of sewage sludge, vermicompost and municipal waste compost could improve corn performance in addition to reduction of environmental pollution.