تحليل محتواي كتاب‌هاي درسي بخوانيم و بنويسيم و هديه‌هاي آسمان دوره ابتدايي بر اساس معيار‌هاي برنامه درسي «فلسفه براي كودكان»

Reading and Writing and Divine Gifts: Do the Textbooks Contain Features of Philosophy for Children Program?

هدف پژوهش حاضر تحليل محتواي كتاب‌هاي درسي بخوانيم و بنويسيم و هديه‌هاي آسمان دوره ابتدايي در سال تحصيلي 1389 - 1390، از منظر توجه به مقوله‌هاي آموزش فلسفه به كودكان، است. روش پژوهش تحليل محتوا بود و با استفاده از چك‌ليستي از معيارهاي برنامه آموزش فلسفه به كودكان، كه شامل سه مفهوم (استدلال، مفهوم‌سازي، و قضاوت) و دوازده زيرمولفه است، داده‌ها جمع‌آوري شد. جامعه آماري شامل كتاب‌هاي بخوانيم و بنويسيم و هديه‌هاي آسمان دوره ابتدايي بود كه جمعاً چهارده جلد كتاب بودند. نمونه آماري نيز كل جامعه در نظر گرفته شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از روش آمار توصيفي استفاده شد. در همه كتاب‌هاي مورد تحليل، 986 مولفه مربوط به مفاهيم تفكر فلسفي شناسايي شد. نتايج نشان‌دهنده آن بود كه در كتب درسي مورد بررسي مقوله استدلال بيش‌ترين ميزان فراواني‌ها را به خود اختصاص داده بود و كم‌ترين توجه به مقوله قضاوت شده بود. همچنين در بين كتب درسي مورد بررسي، كتاب‌هاي درسي بخوانيم و بنويسيم بيش‌تر از هديه‌هاي آسمان به مقوله‌هاي تفكر فلسفي توجه كرده‌اند.

The main purpose of the present study was to examine to what extent the features implied in Philosophy for Children program were observed in the contents of the elementary school text books, Reading and Writing and Devine Gifts published in academic year of 1389-1390. Content analysis was used as the method of the study and a checklist including the criteria of teaching Philosophy for Children was utilized for data collection. The criteria included the concepts of reasoning, conceptualization, and judgment and their 12 related components. The statistical universe encompassed the Reading and Writing and Devine Gifts textbooks in 14 volumes and the sampling population comprised the whole society. Descriptive statistics were used for data analysis. Analyzing contents of the books, 986 components related to the concepts of philosophical thinking were identified. The results indicated that reasoning enjoyed the highest frequency whereas the least frequency belonged to making judgments. Also, Reading and Writing included more philosophical thinking features as compared to Divine Gifts.