بررسي تحمل به خشكي دو گونه ماش (Vicia sp)در مرحله جوانه زني و رشد گياهچه

به طور كلي يكي از مهم ترين فاكتورهاي دستيابي به عملكرد مناسب در توليد محصولات زراعي، جوانه زني سريع و يكنواخت مي باشد. تنش خشكي مهم ترين عامل تاثير گذار بر جوانه زني و متعاقب آن بر رشد و توليد گياهان زراعي است. به منظور ارزيابي تاثير تنش خشكي بر جوانه زني بذر دو گونه ماش، آزمايشي به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با سه تكرار در آزمايشگاه زراعت دانشكده كشاورزي دانشگاه گيلان در سال 1388 انجام شد. فاكتورهاي آزمايشي شامل دو گونه ماش Vicia ervilia L.) و (Vicia dasycarpa L. و چهار سطح پتانسيل اسمزي (صفر، 3-، 6- و 9- بار) بود. سطوح پتانسيل اسمزي با استفاده از پلي اتيلن گلايكول (PEG-8000) تهيه شد. نتايج اين آزمايش نشان داد كه كاهش پتانسيل اسمزي در محيط جوانه زني بذر، اثر معني داري بر خصوصيات جوانه زني (درصد جوانه زني، سرعت جوانه زني و متوسط زمان جوانه زني) داشت. با افزايش سطح خشكي، درصد جوانه زني به طور معني داري كاهش يافت. به طوري كه بيشترين درصد جوانه زني در هر دو گونه در تيمار شاهد و كمترين آن در پتانسيل اسمزي 9- بار بدست آمد. در بين دو گونه مورد بررسي، گونه Vicia ervilia L. در شرايط تنش خشكي، نسبت به گونه Vicia dasycarpa L. كاهش كمتري را از نظر صفت درصد جوانه زني نشان داد. اين گونه همچنين از سرعت جوانه زني بيشتري برخوردار بود. سطوح بالاي پتانسيل اسمزي باعث كاهش بيشتري در رشد ساقه چه در مقايسه با ريشه چه گرديد. به طوري كه در پتانسيل اسمزي 9- بار، طول ساقه چه در هر دو گونه صفر بود. همچنين گونه Vicia ervilia L. با افزايش تنش خشكي، كمتر از گونه ديگر تحت تاثير قرار گرفت و داراي شاخص حساسيت به تنش كمتري بود. بنابراين با توجه به نتايج به دست آمده، مي توان نتيجه گيري نمود كه گونه هاي ماش در مرحله جوانه زني نسبت به تنش خشكي از حساسيت بالايي برخوردارند و به نظر مي رسد كه آستانه تحمل گونه Vicia ervilia L. در شرايط تنش خشكي در مرحله جوانه زني از گونهL. Vicia dasycarpa بالاتر باشد.