جبران كاهش عملكرد در كشت هاي تاخيري گندم با تغيير تراكم بوته

دستيابي به عملكرد بالا در گندم، مستلزم انطباق مراحل رشد رويشي و زايشي گياه با شرايط مساعد محيطي از طريق انتخاب تاريخ كاشت مناسب و استفاده از عوامل توليد از جمله تراكم مطلوب بوته در واحد سطح مي باشد. پژوهش مزرعه اي حاضر با استفاده از طرح كرتهاي خردشده در قالب بلوك هاي كامل تصادفي با چهار تكرار، در دو سال زراعي 81-1380 و 82-1381 به اجرا در آمد. كرت هاي اصلي شامل سه تاريخ كاشت (15آبان، 15آذر، 15دي) و كرت هاي فرعي شامل چهار تراكم (150، 250، 350، 450 بوته در متر مربع) از گندم رقم شيراز بودند. نتايج نشان داد كه تاريخ كاشت اثر معني داري بر عملكرد دانه، تعداد سنبله در مترمربع، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه داشت، بنحويكه بيشترين عملكرد دانه از تاريخ كاشت دوم (15 آذر) بدست آمد و با تاخير در كاشت عملكرد دانه بنحو معني داري كاهش يافت. تعداد سنبله در مترمربع و وزن هزار دانه با تاخير در كاشت كاهش يافت. همينطور با تاخير در كاشت مراحل نموي بوته ها با سرعت بيشتري سپري شد. بيشترين تعداد سنبله در مترمربع از بيشترين تراكم (450 بوته در مترمربع) ليكن بيشترين تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه از كمترين تراكم (150 بوته در مترمربع) بدست آمد. در هر سه تاريخ كاشت با افزايش تراكم بوته در واحد سطح تعداد سنبله در مترمربع تنها مولفه اي از اجزاي عملكرد بود كه افزايش نشان داد. در مجموع، پژوهش حاضر نشان داد كه با تاخير در كاشت از تاريخ بهينه افزايش تراكم مي تواند تا حدودي به جبران عملكرد كمك كند.