پديد آورندگان :
حسينخاني، احمد نويسنده دانشگاه شهيد بهشتي Hosseinkhani, A , عبادي، ليلا نويسنده , , علوي، سيد احمد نويسنده دانشگاه شهيد بهشتي alavi, ahmad
كليدواژه :
ايزوتوپ اكسيژن , چاه‌مسي , سيال كانه‌زا , شكستگي
چكيده فارسي :
در اين مطالعه زمين شناسي، خاستگاه سيال‌هاي كانه‌زا و نحوه جايگيري رگه‌هاي كوارتز كانه‌دار در كانسار چندفلزي چاه مسي، شمال شرق شهربابك، با استفاده از مطالعات صحرايي، تجزيه ريزكاوالكتروني و ايزوتوپ‌هاي پايدار اكسيژن بررسي شده است. نتايج اين بررسي‌ها نشان داده است كه كانسار رگه اي چاه‌مسي در يك سامانه اپي ترمال و درون سنگ‌هاي ميزبان آتش فشاني-رسوبي ايوسن تشكيل شده و شكستگي هاي بُرشي كنترل كننده ساختاري عمده براي كاني سازي بوده است. كاني‌سازي در چاه‌مسي شامل كاني‌هاي پيريت، كالكوپيريت، اسفالريت، گالن و به مقدار بسيار كمتر كاني‌هاي سولفوسالتي است. اين كانه ها عناصر پايه مانند مس، سرب و روي و به ميزان كمتر فلزات گرانبها، مانند طلا و نقره موجود در چاه‌مسي را در خود جاي داده است؛ مطالعات ريزكاوالكتروني نشان داده است كه كاني هاي سولفوسالتي، ميزبان اصلي فلزات Au و Ag در كانسار چاه‌مسي بوده است. تركيب ايزوتوپ هاي پايدار اكسيژن در كاني كوارتز همراه با كاني سازي، بيانگر اين است كه سيال‌هاي ماگمايي و جوي هردو در سيال كانه زا، و بنابراين تشكيل رگه‌هاي كوارتز كانه‌دار، در چاه‌مسي نقش داشته است.
روند عمومي رگه‌‌ها در چاه‌مسي N-S،NE-SW وNW-SE است كه انطباق خوبي با روند شكستگي‌ها در منطقه نشان مي‌دهد. تحليل ساختاري رگه‌هاي حاوي كاني سازي در چاه مسي، نقش عمده يك سامانه بُرشي، شكستگي‌هاي بُرشي (نوع R,Rʹ,T)، را در جايگيري رگه هاي حاوي كاني سازي نشان مي‌دهد. رگه‌هاي با روند N-S در شكستگي‌هاي كششي تشكيل شده است. اين رگه ها به شكل رگه هاي كششي و درون شكستگي‌هاي بُرشي مُد I در منطقه جايگير شده است. در مقابل، رگه‌هاي با روند NE-SW و NW-SE، شامل رگه‌هاي سه‌گوش در منطقه مي‌شود كه درون شكستگي‌هاي بُرشي ريدل و آنتي‌ريدل مُد II جايگيري كرده است.
چكيده لاتين :
In this study, geology, source of ore fluids, and the mode of emplacement of mineralized quartz veins at Chah-Mesi polymetallic deposit, NE Shahr-e-Babak, have been investigated by field, EMPA, and stable oxygen isotopic studies. The results of these investigations showed that Chah-Mesi vein deposit evolved as an epithermal system within the Eocene host volcano-sedimentary rocks with the shear fractures being the major structural control of mineralization. The mineralization at Chah-Mesi comprises pyrite, chalcopyrite, sphalerite, galena, and, in much smaller amounts, sulfosalt minerals. These ore minerals contain the base metals, Cu, Pb, Zn, and to lesser amounts, precious metals, like Au and Ag, at Chah-Mesi; the EMPA investigations showed the sulfosalt minerals are the main carriers of Au and Ag at Chah-Mesi deposit. The stable O isotopic composition of quartz associated with the mineralization indicates that both magmatic and meteoric fluids contributed to the ore fluids, and thus were responsible for the formation of ore-bearing quartz veins, at Chah-Mesi.
The general attitude of veins at Chah-Mesi is N-S, NE-SW, and NW-SE which correlate well with the trends of fractures in the area. The structural analysis of mineralized veins at Chah-Mesi indicate the significant role of a shear system, i.e. shear fractures (types R, Rʹ, T), in the emplacement of mineralized veins. The N-S trending veins occurred in the tension fractures. These veins emplaced as tension-gash veins in mode-I shear fractures. In contrast, the NE-SW- and NW-SE-trending veins include the pennant veins in the region which have been emplaced in Riedel and anti-Riedel mode-II shear fractures.
