الگوي پراكندگي عناصر مس، موليبدن، سرب، روي و آهن در كانسار مس پورفيري سارا (پركام)، شهربابك، استان كرمان

Distribution pattern of Cu, Mo, Pb, Zn and Fe elements in Sara (Parkam) porphyry copper deposit, Shahr–Babak, Kerman province

كانسار مس پورفيري سارا (پركام) در استان كرمان و در 87 كيلومتري شمال غرب معدن مس پورفيري سرچشمه و 2 كيلومتري معدن مس ميدوك قرار دارد. مجموعه آتشفشاني رازك با سن ايوسن ميزبان اين كانسار مي باشد. كاني زايي مس و موليبدن در ارتباط با جايگزيني توده هاي نفوذي ديوريت پورفيري و كوارتز ديوريت پورفيري با سن ميوسن است. در اين كانسار شش نوع هاله دگرساني پتاسيك، پتاسيك ـ فيليك، بيوتيتيك، فيليك، پروپيليتيك و آرژيليك شناسايي شده است. كاني-زايي كانسار سارا ضعيف و عيار ميانگين مس و موليبدن به ترتيب % 16/0 (با دامنه تغييرات % 01/2-01/0) و ppm 12 (با دامنه تغييرات ppm 489-5/0) است. زون فروشست ـ اكسيدي حاوي كمترين عيار مس (%12/0) با دامنه تغييرات % 4/1-01/0 است. بيشترين عيار مس (% 4/0) با دامنه تغييرات % 91/1-09/0 متعلق به زون غني شده سولفيدي ثانويه و بيشترين عيار موليبدن (ppm 93/15) با توجه به تعداد داده ها و دامنه تغييرات (ppm 489-5/)0 متعلق به زون ژرفزاد است. بالاترين عيار سرب، روي و آهن مربوط به زون ژرفزاد است. در زون فروشست ـ اكسيدي، ضريب همبستگي بين مس با موليبدن، سرب و آهن منفي و با روي مثبت ضعيف و با رفتار ژيوشيميايي اين عناصر سازگار است. در زون غني شده سولفيدي ثانويه، مس ضريب همبستگي قوي با سرب دارد و ضريب همبستگي آن با ديگر عناصر مثبت متوسط است. در زون ژرفزاد، مس با موليبدن ضريب همبستگي مثبت ضعيف، با سرب و روي ضريب همبستگي مثبت بسيار ضعيف و با آهن ضريب همبستگي منفي نشان مي دهد. سرب و روي بجز در زون فروشست ـ اكسيدي در دو زون ژرفزاد و غني شده سولفيدي ثانويه ، ضريب همبستگي مثبت خوبي نشان مي دهند. نسبت Cu/Mo از قسمت هاي عميق كانسار سارا (ژرفزاد) به سمت قسمت هاي سطحي كانسار (فروشست ـ اكسيدي) كاهش مي يابد. تغييرات و توزيع عناصر مس، موليبدن، سرب، روي و آهن با عمق در كانسار سارا تقريباً متاثر از زون هاي كاني زايي است. مقايسه كانسار سارا با كانسارهاي مس پورفيري سرچشمه، ميدوك و سونگون نشان مي دهد كه اين كانسار از نظر تركيب توده نفوذي و سنگ ديواره، شبيه كانسار ميدوك و الگوي دگرساني آن نسبتاً شبيه كانسارهاي ميدوك، سرچشمه و سونگون است.

The Sara (Parkam) porphyry copper deposit is located in Kerman province, 87 km northwest of the Sarcheshmeh deposit and 2 km of Miduk deposit. This deposit is hosted by Razak volcanic complex with Eocene age. Mineralization of copper and molybdenum is associated with emplacement of diorite and quartz diorite intrusives of Miocene age. Six alteration zones are distinguished at the Sara deposit, including potassic, potassic–phyllic, biotitic, phyllic, propylitic and argilic. Mineralization in Sara deposit is low-grade with an average grade of 0.16% Cu (range of 0.01-2.01 %) and 12 ppm Mo (range of 0.5-489 ppm). Leached–oxidized zone contain minimum grade of Cu (0.12 %) with range of 0.01-1.4 %. Maximum grade of Cu (0.4 %) with range of 0.09-1.91 % and Mo (15.93 ppm) with regard to number and amplitude of variation (0.5-489 ppm) belong to hypogene zone. Maximum grade of Pb, Zn and Fe is associated with hypogene zone. In leached–oxidized zone, correlation coefficient between Cu with Mo, Pb and Fe is negative and with Zn is weak positive that is compatible with geochemical behavior of these elements. Cu contains good correlation coefficient with Pb in supergene sulfidation enrichment zone and that correlation coefficient with other elements is medium positive. In hypogene zone, Cu shows weak positive correlation coefficient with Mo, very weak positive correlation coefficient with Pb, Zn and negative correlation coefficient with Fe. Except in leached–oxidized zone, Pb and Zn show good positive correlation coefficient in supergene sulfidation enrichment and hypogene zones. Cu/Mo ratio decreases from dipper part of Sara deposit (hypogene zone) to surface part (leached–oxidized zone). Variation and distribution of Cu, Mo, Pb, Zn and Fe in Sara deposit somewhat are effected by mineralization zones. Comparison of Sara deposit with porphyry copper deposits of Sarcheshmeh, Miduk and Sungun displays that Sara deposit is similar to Miduk deposit in regard to composition of intrusive stock and wall rocks and alteration pattern of Sara deposit relatively similar to Miduk, Sarcheshmeh and Sungun deposits.