اثر باكتري باسيلوس ميكويدس و قارچ گلوموس موسه بومي مناطق آلوده بر جذب عناصر غذايي و كادميوم توسط گياه ذرت در خاك آلوده به كادميوم

Influence of Bacillus mycoides and ْGlomus mosseae , Indigenous to Contaminated Areas, on Nutrients and Cd Uptake by Maize in Cd-Polluted Soil

چكيده پژوهشي به منظور بررسي اثر تلقيح همزمان و جداگانه گياه ذرت با باكتري باسيلوس ميكويدس و قارچ گلوموس موسه، هر دو بومي مناطق آلوده به فلزات سنگين، بر رشد، جذب كادميوم، فسفر، آهن، روي و منگنز در خاك آلوده به كادميوم (0 ، 100 و 200 ميلي گرم بر كيلوگرم) انجام پذيرفت. در سطح صفر و 100 ميلي گرم بر كيلوگرم كادميوم، بهبود رشد گياه و پتانسيل همزيستي (كلنيزاسيون ميكوريزي ريشه و تعداد اسپور در خاك)، افزايش جذب عناصر غذايي فسفر، آهن، روي و منگنز اندام هوايي، كاهش غلظت و جذب كادميوم به اندام هوايي و ريشه در مايه‏زني مشترك باسيلوس ميكويدس و گلوموس موسه نسبت به گياهان مايه‏زني شده با باسيلوس ميكويدس مشاهده گرديد. در سطح 200 ميلي گرم بر كيلوگرم كادميوم، گياهان مايه‏زني شده با گلوموس موسه، موثرترين تيمار در بهبود رشد گياه و جذب عناصرغذايي بودند و مايه‏زني مشترك باسيلوس ميكويدس با گلوموس موسه به ترتيب منجر به افزايش و كاهش جذب كادميوم به ريشه و اندام هوايي در مقايسه با گياهان ميكوريزي شده با گلوموس موسه گرديد. با افزايش سطح كادميوم، گياهان ميكوريزي شده با گلوموس موسه، زيتوده، كلنيزاسيون ميكوريزي ريشه، غلظت و جذب عناصر غذايي فسفر، آهن، روي و منگنز، جذب كادميوم به اندام هوايي و ريشه بيشتري نسبت به گياه شاهد داشتند. در سطح 100 و 200 ميلي گرم بر كيلوگرم كادميوم، به ترتيب تيمار شاهد و گلوموس موسه موثرترين تيمار در جذب گياهي كادميوم بودند.

Abstract This research was conducted to evaluate the effects of single and co-inoculation of maize plant (Zea mays L.) with Bacillus mycoides and Glomus mosseae, both indigenous to the contaminated areas, on the growth, and nutrients (P, Fe, Zn and Mn) and cadmium uptake in the soil polluted with Cd (0, 100 and 200 mg/kg). At the levels of 0 and 100 Cd(mg/kg) there were observed the improvement of plant growth and symbiosis potential (root colonization and soil spore numbers), the increase of shoot nutrients (P, Fe, Zn and Mn) uptake and the decrease of Cd concentration and uptake in root and shoot of plants co-inoculated with B. mycoides and G. mosseae in comparsion with single inoculation of plant with B. mycoides. At the level of 200 Cd (mg/kg), plants inoculation with G. mosseae was the most effective treatment in plant growth improvement and nutrients uptake. Co-inoculation of plants with B. mycoides and G. mosseae increased and decreased root and shoot Cd uptake respectively compared to the plants colonized with G. mosseae. As the levels of Cd increased, plants colonized with Glomus mosseae had higher amount of biomass, root colonization, shoot P, Fe, Zn and Mn concentration and uptake, and Cd uptake of shoot and root than those of the control plants. At levels of 100 and 200 Cd (mg/kg), the most effective treatments in Cd uptake of the plant were control and inoculated treatments wtith G. mosseae respectively.