بررسي بازار واردات موز در ايران

An Analysis of Banana Import Market in Iran

موز يكي از مهم ترين ميوه هاي وارداتي ايران محسوب شده و سهم بالايي از واردات ميوه را همه ساله به خود اختصاص مي دهد. پژوهش حاضر با بهره گيري از داده هاي ماهيانه ي فروردين 1384 تا اسفند 1389 و الگوسازي اقتصادسنجي فصلي، بررسي بازار واردات موز ايران و ساختار تقاضاي وارداتي آن را مدنظر قرار داده است. در اين راستا، بررسي رفتار قيمت وارداتي اين محصول نسبت به مقدار واردات با استفاده از معكوس سيستم تقاضاي تقريبا ايده آل و سنجش ساختار بازار واردات با استفاده از مدل تقاضاي باقي‌مانده صورت گرفت. نتايج حاصل از انعطاف‌هاي خود مقداري نشان داد كه كشورهاي امارات متحده عربي و فيليپين، نسبت به افزايش مقدار واردات موز حساسيت كم و كشورهاي تركيه و اكوادور واكنش بيشتري را نسبت به افزايش واردات نشان مي دهند. همچنين، با توجه به نتايج الگوي تقاضاي باقي مانده در بازار واردات موز ايران با امارات و اكوادور، درجاتي از انحصار وجود دارد. بدين ترتيب پيشنهاد مي شود كه اولويت واردات موز ايران به ترتيب از كشورهاي امارات متحده عربي، فيليپين، اكوادور و تركيه باشد. بديهي است با افزايش سهم بازار براي ديگر كشورها مي توان انحصار موجود در بازار واردات موز ايران از امارات را از بين برد.

This paper aims to evaluate Iran´s banana import market and the structure of imported demand using monthly data from 2005 to 2010 and seasonal econometric modeling. In order to investigate import price behavior of banana and structure of import market Inverse Almost Ideal demand system (IAIDS) and residual demand mode was used. The results indicated that United Arab Emirates and Philippine had low sensitivity toward changes in import quantity demanded for banana while Turkey and Ecuador showed more sensitivity compare to others. The results from residual demand model showed some degree of monopoly in Iran´s banana import market with United Arab Emirates and Ecuador. Thus, it is suggested that Iran priority for import of banana should be from United Arab Emirates, Philippine, Ecuador and Turkey, respectively.