بررسي خصوصيات روانسنجي مقياس نقش جنسي بم فرم كوتاه با تاكيد بر تحليل عاملي در جمعيت ايراني

The study of psychometric characteristics in short form Bem`s Sex-Role Inventory with emphasis on factor analysis in Iranian population

هدف: اين پژوهش با هدف بررسي خصوصيات روانسنجي مقياس عامل هاي مردانگي و زنانگي مقياس نقش جنسي بم فرم كوتاه با تاكيد بر تحليل عاملي در جمعيت ايراني انجام شد. روش اجرا: 1000 زن و مرد شاغل در شركتها، ادارات و سازمانهاي دولتي شهر تهران به روش خوشه اي چند مرحله اي از جامعه آماري انتخاب شدند. براي گردآوري داده ها از مقياس نقش جنسي بم فرم كوتاه استفاده شد. جهت بررسي پايايي مقياس از ضريب آلفاي كرونباخ و جهت بررسي روايي مقياس از روش تحليل عاملي تاييدي و اكتشافي استفاده شد. يافته ها: يافته ها نشان داد كه ضرايب آلفاي كرونباخ به دست آمده حاكي از پايايي بالاي مقياس در دو عامل مردانگي و زنانگي بود و نتايج تحليل عاملي تاييدي نشان دهنده برازش ضعيف مدل در تعيين عاملها به شكل اوليه بيان شده توسط بم بود، در حالي كه نتايج تحليل عاملي اكتشافي در 30 گويه بيانگر سه عامل مردانگي، زنانگي و خنثي با تغييراتي در برخي از گويه هاي اصلي بود. نتيجه گيري: نتايج به دست آمده بيانگر آن است كه نه تنها برخي از صفات زنانگي و مردانگي تحت تاثير فرهنگ و ارزش هاي حاكم بر جامعه ايراني تغيير كرده است، بلكه اهميت صفات مردانه يا زنانه نيز تحت تاثير فرهنگ حاكم بر جامعه است.

Objective: the aim of this research was to study psychometric characteristics of masculinity and femininity factors in short form Bem`s Sex-Role Inventory with emphasis on factor analysis in Iranian population. Method: Statistical population of this research was included employed women and men in Tehran City`s state companies, administrations and organizations that About 1000 employed women and men randomly selected by multi-phases clustering sampling from statistical population. Research tool was Bem`s Sex-Role Inventory. For studying the scale`s reliability was used of Cronbach`s alpha coefficient and for studying the scale`s validity used of exploratory factor analysis and Confirmatory factor analysis. Results: Cronbach`s alpha coefficient showed that Bem`s Sex-Role Inventory has high reliability in both masculinity and femininity factors and Confirmatory factor analysis showed that model has poor fitness in determining factors in the primary form expressed by Bem, while the results of 30 items` exploratory factor analysis showed three factors, masculinity, femininity and neutral with changing in some main items. Conclusion: Results show that not only some of femininity and masculinity traits have changed under culture and governing values on Iran society, but olso importance of masculine and feminine traits are under governing culture on society.