بررسي اثر تنظيم كننده هاي رشدي روي كالوس زايي و باززايي چند رقم برنج

Investigation of Plant Growth Regulators Effect on Callus Induction and Green Plant Regeneration of Rice Cultivars

در اين مطالعه قابليت كالوس زايي و باززايي ارقام برنج (طارم جلودار، طارم دانش، سنگ طارم و ندا) مورد ارزيابي قرار گرفتند. براي كالوس زايي از محيط كشت پايه ي MS حاوي سه سطح 0/2، 5/2 و 0/3 ميلي گرم در ليتر هورمون 2, 4-D و براي باززايي از محيط كشت MS حاوي سطوح مختلف هورمون-هاي BAP، NAAو Kin استفاده شد. اين آزمايش به صورت فاكتوريل در قالب طرح كاملا تصادفي با 4 تكرار در آزمايشگاه بيوتكنولوژي دانشكده ي علوم زراعي دانشگاه علوم كشاورزي و منابع طبيعي ساري در سال 1389 انجام گرفت. نتايج نشان داد كه رقم طارم دانش بيشترين (92/81% = ) و رقم طارم جلودار كمترين (82/23%= ) كالوس زايي را در بين ارقام مورد مطالعه داشتند. واكنش ارقام براي كالوس زايي در غلظت هاي 0/2 و 5/2 ميلي گرم در ليتر 2, 4-D بيش از غلظت 3 ميلي گرم در ليتر بوده است. اثر متقابل غلظت هاي 2, 4-D و ارقام نشان داد كه رقم طارم دانش در هر سه سطح 2, 4-D و رقم ندا در دو سطح 0/2 و 5/2 ميلي گرم در ليتر بيشترين ميزان كالوس زايي را داشته اند. ارزيابي باززايي ارقام نيز نشان داد كه رقم طارم دانش (0/20% = ) و ندا (7/16% = ) به ترتيب در تيمار با هورمون هاي BAP و Kin بيشترين باززايي را در بين ارقام مورد آزمايش داشتند. همچنين رقم طارم جلودار در تيمارهاي هورموني BAP و Kin كمترين باززايي (3/3% = ) را داشت.

Callus induction and plant regeneration potential of rice cultivars (Tarom-jelodar, Sang-tarom, Tarom-danesh and Neda) were studied. MS medium culture containing 3 levels of 2, 4-D (2.0, 2.5 and 3.0 mg/l), for callus induction and MS medium culture containing different levels of BAP, NAA and Kin hormones for plant regeneration were used. These experiments were conducted at completely randomized design with Factorial arrangement with 4 replication in the biotechnology laboratory of Sari Agricultural Sciences and Natural Resources University (SANRU) in 2010. The results showed that Tarom-danesh cultivar had the highest ( 81.92%) and the Tarom-jelodar cultivar had the lowest ( 23.82%) percentage of callus induction. Generally, cultivars’ reactions to callus induction in 2.0 and 2.5 mg/l concentrations of 2, 4-D were more than 3.0 mg/l concentration of this hormone. The interaction between 2, 4-D concentrations and cultivars showed that Tarom-danesh cultivar in all of 2, 4-D concentrations and Neda cultivar in levels of 2.0 and 2.5 mg/l 2, 4-D had the highest amount of callus induction. The plant regeneration showed that Tarom-danesh ( = 20.0%) and Neda ( = 16.7%) cultivars in treatment of BAP and Kin had the highest regeneration percentage, respectively. Also Tarom-jelodar cultivar in treatments of BAP and Kin had the least ( 3.3%) percent of green plant regeneration.