قاعده غرور و تدليس در پرتو وحدت قواعد مسيوليت(برگرفته از نظر امام خميني(س) در كتاب البيع)

The Rule of Ghorur and Tadlis in the Light of Rules of Responsibility(Based on Imam Khomeini’s Viewpoints in Kitab al-Bai

چكيده: امام خميني در كتاب البيع در بسياري موارد تدليس و غرور را در موارد اعمال آنها، امري واحد شمرده‌اند و روشن است كه جهات مشترك متعددي ميان خيار تدليس و قاعده غرور وجود دارد و امام خميني بر آنها تاكيد داشته‌اند؛ با اين حال، تمايزات آنها نيز قابل بررسي بوده و در جهت شناخت و استفاده بهتر از آنها كمك خواهد كرد. در بازشناسي تمايزات اين دو تاسيس حقوقي بيان شده است كه اعمال «قاعده غرور» مستلزم وجود ضرر است، در حالي كه در «تدليس» ممكن است ضرري وجود نداشته باشد؛ همچنين تدليس موجب حق فسخ بوده و غرور موجب جبران ضرر است. از ديگر تمايزات، اختلاف در قصد فريب و حتي تفاوت در مباني، بيان گرديده است و در نهايت مي‌توان رابطه غرور و تدليس را عموم و خصوص من وجه دانست. خصوصاً اين ويژگي آخر، موجب شده است با تاكيد بر موارد متعدد وحدت مصداقي اين دو قاعده، از اين ظرفيت در جهت حركت در مسير وحدت قواعد مسيوليت، گام برداريم.

In his book, Kitab al-Bai’, Imam Khomeini in many cases considers ghrorur and tadlis as one and the same thing. Clearly there are many common aspects between khiyar tadlis and khiyar ghorur that have been emphasized by Imam Khomeini. Nevertheless, their differences can be studied and will be useful for their better understanding and use. It is said that the application of the rule of ghorur requires loss, while in tadlis there may be no loss. Also tadlis causes the right to abrogation while ghorur causes compensation of loss. Among other differences between the two, one may mention the intention to deceive or differences in their foundations. Finally, the relationship between the two may be considered as general and particular. The last feature specifically paves the way for moving towards unity of rules of responsibility.