ارزيابي رواناب مستقيم مستخرج از مدل هاي آبنمود واحد لحظه اي تبديل لاپلاس و H2U (مطالعه موردي: حوزه آبخيز خانميرزا)

The Investigation of Direct Runoff Hydrographs Derived from Laplace Transform and H2U Instantaneous Unit Hydrograph Models (Case Study: Khanmirza Catchment)

استخراج آبنمود رواناب مستقيم، به عنوان يكي از مهمترين روش ها جهت ارزيابي وضعيت آبي حوزه هاي آبخيز مطرح مي باشد. با توجه به نقص كمي و كيفي آمار ايستگاه هاي هيدرومتري، مدل هاي آبنمود واحد مصنوعي و به ويژه نوع لحظه اي آن ها جهت دستيابي به آبنمودهاي مذكور كاربرد دارند. عملكرد مدل هاي آبنمود واحد لحظه اي تبديل لاپلاس و H2U تاكنون در ايران ارزيابي نشده است لذا در مطالعه حاضر، اين مدل ها در حوزه آبخيز خانميرزا از توابع استان چهارمحال و بختياري مورد بررسي قرار گرفتند. بدين ترتيب كه 7 رخداد متناظر بارش- رواناب براي حوزه آبخيز مطالعاتي انتخاب گرديد و سپس مدل تبديل لاپلاس با استفاده از باران موثر و زمان تاخير و مدل H2U با استخراج پارامترهاي رتبه و ميانگين زمان پيمايش حوزه آبخيز اجرا شدند. سپس با تبديل آبنمود هاي واحد لحظه اي به دست آمده از مدل ها به آبنمود هاي رواناب مستقيم، امكان مقايسه آنها با آبنمود هاي مشاهده اي فراهم گرديد. با انجام مقايسه آماري آبنمودها مشخص شد كه مدل هاي تبديل لاپلاس و H2U به ترتيب داراي ميانگين مطلق خطاي نسبي 36/0 و 56/0 هستند. بنابراين مدل تبديل لاپلاس، آبنمودهاي مشاهداتي را با دقت بيشتري نسبت به مدل H2U شبيه سازي نموده كه ضريب كارايي ناش- ساتكليف، معيار انحراف و ارزيابي ظاهري نيز اين اولويت بندي را تاييد مي كنند.

One of important methods for investigating the water condition of catchments is the direct runoff hydrograph driving. Regarding the quantitative and qualititative deficiency of water gages data, synthetic unit hydrograph models and especially instantaneous unit hydrographs is applied. Due to lack of enough studies on Performance of Laplace transforms and H2U models in Iran, this study analyses them in Khanmirza catchment of Chaharmahal and Bakhtiyari. In order to do this, 7 events of rainfall-runoff were selected for this catchment, then Laplace transform model was used by effective rainfall and lag time moreover H2U model was applied by order of catchment and mean of travel time. Furthermore, IUHs change to direct runoff hydrographs; for comparing with observed hydrographs. Statistical comparison of hydrographs indicated that Laplace transform and H2U models have mean absolute relative error 0.36 and 0.56 respectively; Therefore Laplace transform model simulated observe hydrographs more significant than H2U model. It should be noted that the Nash-Sutclif efficiency coefficient, BIAS and graphical method confirm this order.