تاثير مساحت روشنه بر ويژگيهاي كمي گروه‌هاي زادآوري در تيپ انجيلي- ممرز (جنگل شصت‌كلاته)

Effect of gap size on quantitative characteristics of regeneration groups in a Parrotio-Carpinetum forest type (Shastkola forest)

روشنه، فضاي باز شده‌اي است كه در تاج‌پوشش جنگل در اثر افتادن يك يا چند درخت (وقوع طوفان، اتمام ديرزيستي) به‌وجود مي‌آيد. در اين تحقيق به‌منظور بررسي ميزان موفقيت زادآوري و مشخص كردن بهترين مساحت روشنه، ويژگيهاي كمي گروه‌هاي زادآوري در طبقه‌هاي سطحي مختلف روشنه مورد ارزيابي قرار گرفت. براي انجام اين تحقيق تعداد 15 روشنه زادآوري در سه طبقه سطحي 50 تا 150 (كوچك)، 150 تا 300 (متوسط) و 300 تا 600 (بزرگ) مترمربع با 5 تكرار در هر طبقه انتخاب شد. در داخل هر روشنه به‌منظور اندازه‌گيري برخي ويژگيهاي كمي گروه‌هاي زادآوري از پلات‌هاي 4 متر‌مربعي با فاصله 2 متري از هم در قالب يك طرح سيستماتيك ساده به‌صورت ترانسكت شمالي- جنوبي و ترانسكت شرقي- غربي استفاده شد. تجزيه و تحليل داده‌ها در قالب طرح كاملاً تصادفي با استفاده از آناليز واريانس يك طرفه انجام شد. به‌منظور مقايسه ميانگين‌ها از آزمون دانكن استفاده شد. نتايج نشان داد كه در روشنه‌هاي بزرگ ارتفاع و ميزان رشد طولي نوشاخه بهاره در مقايسه با روشنه‌هاي كوچك به‌طور معني‌داري بيشتر است (05/0P < ). همچنين مشخص شد كه از لحاظ فراواني نونهال و نهال در مترمربع، روشنه‌هاي متوسط در مقايسه با روشنه‌هاي بزرگ و كوچك از وضعيت مطلوب‌تري برخوردار هستند؛ به اين صورت كه بيشترين فراواني نونهالها و نهالهاي ممرز و انجيلي در روشنه‌هاي متوسط مشاهده شد. از اين رو مي‌توان چنين نتيجه گرفت كه روشنه‌هاي متوسط (150 تا 300 مترمربع) مناسبترين روشنه‌ براي استقرار نهال در برشهاي تك‌گزيني مي‌باشند.

In this study, in order to investigate regeneration success and determine the best gap area, the quantitative characteristics of the regeneration groups were evaluated at different gap area classes. For this purpose, 15 regeneration gaps were selected at three area classes with five replications at each class, including: 50-150 (small), 150-300 (medium) and 300-600 m2 (large). Four square meter plots at two meter intervals were used to measure some quantitative characteristics of the regeneration groups by a simple systematic design on north-south (N-S) and east-west (E-W) transects. The data was analyzed, using the completely randomized statistical design and one way variance analysis and Duncan test methods. The Results showed that the total height and the height growth of the saplings were significantly higher in the large gaps in comparison to the small gaps. In addition, the frequency of seedlings and the density of sapling were the greatest in the medium sized gaps. For this reason seedling frequency of Carpinus betulus and Parrotia persica was found in the medium sized gaps. Overall, it can be concluded that in the selection cutting method, the medium sized gaps (150-300 m2) are the most suitable ones.