انتخاب مكان بهينه به‌منظور ساخت اماكن ورزشي روباز با استفاده از GIS

Optimal Site Selection to Build Outdoor Sport Facilities using GIS

امروزه در ايران مكان‌يابي براي ساخت اماكن ورزشي، بيشتر به‌صورت سنتي و سليقه‌اي انجام مي‌شود كه در بسياري از موارد به‌دليل پيش‌بيني نشدن مسايل ضروري به بهره‌وري نامناسب و اتلاف بودجه‌هاي هنگفت منجر مي‌شود. هدف پژوهش حاضر ارايه الگوهاي علمي و عملي به‌منظور يافتن بهترين اراضي براي ساخت انواع اماكن ورزشي روباز است كه در اين الگوها، به معيارهاي توزيع فضايي عادلانه اماكن، امنيت و سلامتي بيشتر و دسترسي آسان‌تر شهروندان، سازگاري مكان ورزشي با ساير عناصر شهري و حداكثر مطلوبيت و كارآيي توجه شد. در اين تحقيق بخش جنوبي شهر اصفهان (دو منطقه 5 و 6) با مساحتي برابر 12500 هكتار و بافت متراكم شهري به‌عنوان نمونه مطالعاتي در نظر گرفته شد. براي الگوسازي از فناوري GIS استفاده شد كه بر اساس آن، پس از گردآوري داده‌هاي مكاني و توصيفي، پايگاه اطلاعاتي تشكيل و براي هر معيار نقشه‌اي تهيه شد. در نهايت، با جمع‌بندي نقشه‌ها، اراضي محدوده به پنج طيف با درجه مطلوبيت بسيار مناسب، مناسب، متوسط، نامناسب و كاملاً نامناسب براي ساخت انواع اماكن ورزشي روباز تقسيم شد. براي زمين‌هاي روباز چمن %3، استخرهاي روباز %21، پيست‌هاي اسكيت %26 و زمين‌هاي تنيس %20 از اراضي محدوده در وضعيت بسيار مناسب قرار داشتند. پس از مشاهده ميداني اين اراضي مشخص شد كه آن‌ها در مناطقي قرار دارند كه مسيرهاي ارتباطي، تراكم جمعيتي و عناصر شهري سازگار نسبت به عناصر شهري ناسازگار در مقايسه با ساير مناطق بيشتر و تراكم اماكن ورزشي هم نوع كمتر بود.

Nowadays in Iran, site selection for building sport facilities is performed with traditional and customary methods which in many cases, due to improper site location and lack of imperative foresights, so many costs are wasted. The purpose of this study was to present scientific and practical patterns for selection the best spots for building different kinds of outdoor sport facilities that in these patterns were attended to impartial spatial distribution, citizens’ healthy, safety and access, compatibility between sport places and other urban elements and maximum efficiency and exploitation. The district of study was the south regions (5&6th of the regions) of Isfahan city with compact urban texture and 12500 Hectares area. Used GIS technology for patterning that collected local and descriptive data, then data base was obtained and one map was designed for each criterion. Ultimately by gathering these maps, district lands were divided into 5 parts with “very improper, improper, middle, proper and very proper” grades for building different kinds of outdoor sport facilities separately. For outdoor lawn lands 3%, outdoor pools 21%, skating places 26% and for tennis grounds 20% lands of the selected area were in very good condition. After observation of this lands was determined that they located in areas where the routes of communication, population density and compatible urban elements had been more than other regions. Also, there were few the same sport facilities.