هدف اصلي سياست پولي و نهاد تعيين كننده آن در نظام اقتصادي اسلام

The Main Objective of Monetary Policy and its Determinant Institution in Islamʹʹs Economic System

اقتصاددانان ضرورت سياستگذاري به‌منظور ثبات قيمت‌ها را با اشاره به آثار ناگوار تورم بر اقتصاد تعليل مي‌كنند. در اين تحقيق، به‌منظور بررسي رويكرد اسلامي نسبت به سياست‌هاي پولي و نهاد تعيين‌كننده آن، اين سوال مطرح مي‌شود كه آيا دولت اسلامي يا بانك مركزي تعهدي نسبت به ثبات قيمت‌ها دارد؟ اين بررسي، به روش تحليلي، توصيفي و اجتهادي صورت مي‌گيرد. فرضيه اساسي مقاله اين است كه چون پول نوعي پيمان و قرارداد اجتماعي است، حفظ ارزش آن توسط دولت اسلامي به‌مقتضاي آيه «اَوْفُوا بِالْعُقُودِ» و همچنين آثار منفي سياست‌هاي انبساطي پولي ضروري است. يافته‌هاي اين پژوهش نشان مي‌دهد كه حكم اولي اسلام، لزوم پايبندي دولت به تعهد حفظ ارزش پول ملي است. عدول از آن تنها به اقتضاي حكم ثانوي و در صورت تحقق مصلحت نظام، آن هم تا زمان وجود مصلحت، مجاز است. در اين زمينه، استقلال بانك مركزي و بازنگري قانون پولي كشور، ضرورتي اساسي براي حفظ ارزش پول در كشور است. طبقه‌بندي JEL: E52، E59، P49

By referring to harmful effects of inflation on economy economists seek to justify the necessity of policy making for the purpose of setting the prices. In order to investigate the Islamic approach to monetary policies, the present paper tries to answer the question whether the Islamic government or the central bank has any commitment concerning the setting prices? The research uses an analytical- descriptive and deductive method. The main assumption of this research represents that since money is a kind of social contract, it is necessary that Islamic government preserves its value according to the Quranic verse which reads: "keep your promises" and due to the negative effects of expansive monetary policies. The research findings show that according to the preliminary decree of Islam the government has to honor its under taking in order to preserve the value of national currency, and it is permissible for Islamic government, according to secondary decree, not to carry it out when this proves expedient and as long as this expediency exists. Hence, independence of the central bank and reviewing the countryʹs monetary law is very necessary for preserving the value of the currency of the country.