تاثير ايندول بوتيريك اسيد (IBA) بر رشد، عملكرد و ميزان ماده موثره آليسين در پياز گياه سير (Allium sativum L.) در شرايط تنش كم‌آبي در مزرعه

Effect of indole-3 Butyric acid (IBA) foliar application on growth, bulb yield and allicin of garlic (Allium sativum L.) under water deficit stress in field

تنش خشكي مهمترين عاملي است كه در بيشتر مراحل رشد گياهان زراعي در مناطق خشك و نيمه‌خشك باعث محدوديت در رشد و دستيابي به عملكرد بالا مي‌گردد. مشكل عمده‌اي كه كشاورزان ايران در رابطه با زراعت سير (Allium sativum L.) با آن مواجه هستند، بازده توليد و عملكرد بسيار پايين آن است. در يك مطالعه مزرعه‌اي، تاثير مصرف تنظيم‌كننده رشد ايندول بوتيريك اسيد (IBA) در دو سطح (0 و 100 پي‌پي‌ام) به‌صورت محلول‌پاشي در 30 روز پس از كاشت بر رشد و ميزان ماده موثره آليسين در گياه سير در شرايط تنش كم‌آبي (آبياري معمولي و كاهش 40% آب آبياري)، در منطقه جيرفت و در سال 1389، به صورت فاكتوريل در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار مطالعه گرديد. نتايج نشان داد كه تنش كم‌آبي باعث كاهش معني‌دار كلروفيل a، b و كلروفيل كل، كاروتنوييدها، آنتوسيانين، سطح برگ، عملكرد آليسين، عملكرد پياز، وزن تر بوته و وزن تر ريشه و همچنين سبب افزايش نشت يوني گرديد، ولي تاثير معني‌داري بر درصد آليسين نداشت. در مقابل IBA در شرايط عدم تنش كم‌آبي باعث افزايش معني‌دار كليه عوامل اندازه‌گيري شده و كاهش نشت يوني و ميزان آنتوسيانين گرديد، ولي در شرايط تنش كم‌آبي تاثيري بر عملكرد كمّي و كيفي محصول نداشت. در شرايط عدم تنش، IBA باعث افزايش وزن تر بوته به ميزان 30%، افزايش عملكرد پياز به ميزان 19% و افزايش مقدار آليسين به ميزان 25% گرديد.

Drought stress is the most important factor which negatively affects the plant growth and crop productivity in arid and semi-arid areas. The main problem which Iranian farmers are faced with cultivation of garlic (Allium sativum L.) is low production efficiency and performance. Therefore, in a field experiment, the effect of IBA (0 and 100 ppm) was studied on growth parameters, bulb yield and allicin content of a local garlic cultivar under water deficit conditions (40% reduction of available water) in 2010 in Jiroft. The results showed that drought stress significantly reduced chlorophylls (a, b and total), caretenoids, anthocyanins, bulb and allicin yield, plant fresh weight, root fresh weight and also increased ion leakage. However, it had no significant effects on the percentage of allicin. In contrast, under non-stress conditions, IBA significantly improved most recorded parameters and reduced ion leakage and amount of anthocyanins while it had no effect on product quality and quantity under water deficit conditions. Compared with the controls, IBA increased plant fresh weight, bulb yield, and allicin respectively by 30%, 19% and 25%.